Verpleegkundige Nicole werkt in de ambulante psychiatrie. Af en toe betrekt ze haar hond bij haar werk, omdat zij soms een belangrijke rol kunnen spelen in de hulpverlening. Ze vertelt over een recente casus.
Ik ben op bezoek bij een jonge dame, ik noem haar Valerie. Het gaat niet goed met Valerie, maar het is niet precies duidelijk waarom. Er is nog geen duidelijke diagnostiek gedaan en zodoende is in het verleden de hulpverlening moeilijk op gang gekomen. Het ging redelijk met haar toen zij begeleid woonde, maar haar contract liep af en zodoende moest ze noodgedwongen weer bij haar moeder gaan wonen.
Moeizame gesprekken
Het botert niet helemaal tussen die twee, al lijkt moeder wel enorm haar best te doen. Al deze spanningen zorgen ervoor dat Valerie helemaal vast is gelopen. Ze eet niet tot nauwelijks en zit eigenlijk de hele dag op haar kamer met niets dan een tv en een stapel dvd’s. In de eerste gesprekken die wij met haar voeren, komen we maar moeilijk met haar in contact. Moeder voert het woord en Valerie knikt af en toe, maar tijdens het hele gesprek maakt ze geen oogcontact.
In de gesprekken die volgen, komt ze iets meer los. Toch durft ze ons nog niet te spreken zonder dat haar moeder erbij is. Langzaam wordt duidelijk dat Valerie graag iets zou willen doen in de natuur, nu ze geen daginvulling heeft. Zo beginnen we te praten over dieren, waar Valerie wel van houdt. Ik vraag haar daarom of ze het leuk zou vinden als ik mijn hond een keer meeneem, om samen een stukje te gaan wandelen. Dat wil ze wel.
Ik wijs Valerie er wel nog op dat dit betekent dat ze mee naar buiten moet. Het maken van een wandeling hebben we al meerdere keren voorgesteld, maar daarop was het antwoord telkens een absolute nee. Het lijkt erop dat Valerie zich angstig en overprikkeld voelt op straat. Maar voor een wandeling met de hond wil ze deze grens wel over.
Een vertrouwensband
Een paar dagen later sta ik op de stoep met mijn hond Jess. Ik heb Valerie vooraf wat instructies gegeven over hoe ze met Jess om moet gaan, want ook die heeft haar eigen gebruiksaanwijzing. Ze houdt er bijvoorbeeld niet van als mensen haar om de nek vliegen. Doordat ze eruit ziet als een echte teddybeer, is dit in het verleden iets te vaak gebeurt.
Valerie begrijpt dit maar al te goed. Zij houdt er ook niet van als mensen haar aanraken. Hierdoor ontstaat er al vrijwel direct begrip en vertrouwen. Die onderlinge band helpt mogelijk ook bij het naar buiten gaan. Valerie wil de lijn van Jess graag vasthouden en is in de eerste tien minuten van de wandeling als spraakzamer dan alle vorige bezoeken bij elkaar.
Het gesprek is heel laagdrempelig. We praten over honden en dieren, wat haar goed lijkt te doen. Zo opent het ook een deur naar een gesprek over de toekomst. We kunnen het hebben over wat voor dagbesteding ze graag zou doen of waar de strubbelingen met haar moeder over gaan.
De hond als ijsbreker
Honden zijn gelukkig iets minder complex dan mensen en bij Jess kom je al heel ver met wat terughoudendheid in het begin en wat koekjes halverwege. Jess is op haar gemak en laat zich dan ook lekker aaien en kroelen: hoe meer hoe beter. Het stelt Valerie ook op haar gemak. Na deze wandeling volgen er nog een aantal, waardoor het ijs steeds wat verder wordt gebroken, en er ook mooie gesprekken op gang komen samen met haar moeder.
Valeries traject in de hulpverlening is pas net begonnen, maar toch hebben wij een kort stukje meegelopen op haar weg. Ik hoop dat we haar wat perspectief hebben kunnen bieden op een betere toekomst. Uiteraard hebben we meegedacht naar passende vervolgzorg. Ik hoop dat dit haar gaat geven wat ze verdient: een rustig maar fijn leven.
Meer weten over de inzet van hulpdieren?
Luister dan ook onze podcast over dit thema! We praten met hulpverlener Margot Swart, die vanuit haar bedrijf CoHond hulp verleent aan jongeren. Ze vertelt hoe dieren het verschil kunnen maken, welke dieren daar eigenlijk geschikt voor zijn, de impact die zij ziet en hoe je zorgt dat de hulp ook diervriendelijk blijft.
