Een beroerte kan een flinke nasleep hebben. De zorg voor deze cliënten kan daardoor uitdagend zijn. Verpleegkundige Melissa vat samen hoe een beroerte ontstaat, welke gevolgen het kan hebben en waar je bij de revalidatie op moet letten.
Een herseninfarct kan verschillende gevolgen hebben, dit zorgt ervoor dat iedere persoon met een beroerte een andere aanpak nodig heeft. De (na)zorg vraag dan ook om een multidisciplinaire aanpak met diverse specialisten, zoals een logopedist, kinesist, verpleegkundige, arts, etc. En uiteraard mag ook de familie niet vergeten worden. Zij spelen een belangrijke rol bij de revalidatie van deze zorgvragers.
Zo werkt een beroerte
Bij een beginnen beroerte is het belangrijk dat deze zo snel mogelijk wordt opgemerkt. Hoe sneller er wordt ingegrepen, hoe minder kans de patiënt heeft op blijvende schade. De beroerte kan veroorzaakt worden door een bloedpropje die de bloedtoevoer in de hersenen blokkeert, door slagader-verkalking of door een bloeding in de hersenen.
Een beroerte kan je herkennen aan de volgende symptomen:
- Verminderde spraak, de persoon begint plots wartaal uit te spreken of kan plots niet meer zo vlot praten
- De ene mondhoek hangt plots lager dan de andere mondhoek
- De patiënt kan plots minder zicht ervaren, langs één kant of langs beide kanten
- De patiënt kan krachtverlies of verlammingsverschijnselen aan één kant of aan beide kanten ondervinden.
Het bloedpropje kan opgelost worden door medicatie toe te dienen, liefst zo snel mogelijk. Want hoe langer de hersenen zonder zuurstof hebben geleden, hoe meer schade er is aangericht aan het getroffen hersengebied.
Bij een hersenbloeding is het vooral belangrijk dat de hersenen niet onder druk komen te staan door het bloed dat aanwezig is in de hersenen. Soms wordt er gekozen om de druk af te nemen, door wat vocht uit de hersenen af te tappen. Dit gebeurt via een gaatje in de schedel. In een latere fase kan de schedel hersteld worden.
De nasleep van een beroerte
Een beroerte kan verschillende klachten geven. De ene persoon heeft enkel licht krachtverlies aan een arm, maar de ander heeft een lichaamshelft die volledig verlamd is. Daarbij komen ook (erge) slik- en spraakproblemen voor. Dit wordt in de gaten gehouden door logopedisten, maar geeft in de dagelijkse zorg ook uitdagingen.
Wanneer een persoon slikstoornissen heeft, moet je nagaan of het wel veilig is dat de persoon normaal eet en drinkt. Soms kunnen de slikorganen verlamd zijn. Dan is het zeker belangrijk dat de persoon aangepast voedsel krijgt met de juiste consistentie. Dit houdt in sommige gevallen in dat het eten vermalen wordt en de dranken ingedikt. Bij enkele patiënten zijn de slikorganen helemaal verlamd en dan kan er alleen nog sondevoeding worden gegeven.
Na een beroerte kan het ook voorkomen dat iemand aan afasie lijdt. Dit houdt in dat een of meer onderdelen van het taalgebruik niet meer goed functioneren. Het kan zijn dat iemand niet begrijpt wat er gezegd wordt of zelf niet meer de juiste woorden kan vinden. Dysartrie kan ook voorvallen. Dit is een verstoring van de zenuwen naar de spraakorganen. Hierdoor praat de patiënt erg onduidelijk en is deze moeilijk te verstaan.
Communiceren wordt hierdoor moeilijk, maar toch moet je hier niet meteen mee stoppen! Geef iemand tijd en heb geduld. Laat iemand zoveel mogelijk zelf praten, hoe langzaam dat wellicht ook gaat. Het helpt niet om zelf zinnen af te gaan maken voor deze persoon.
De zorg na een beroerte
Heeft jouw cliënt een beroerte gehad? Dan is het goed om te weten hoe je het beste met deze doelgroep omgaat. Vooropgesteld is het belangrijk om te beseffen dat de impact van een beroerte erg groot is op iemands leven. Mensen die een beroerte hebben gehad en daarvan aan het herstellen zijn, ervaren allemaal een soort verliessituatie.
Verlies is iets waar iedereen anders mee omgaat. Je kan het wat dat betreft vergelijken met rouwen. Mensen moeten na een beroerte het verlies van hun oude ik verwerken. Hoe hij of zij dat doet, is aan de cliënt zelf. Die moet immers zelf leren leven met de beperkingen die een beroerte met zich meebrengt. Dit vraagt tijd.
Het is normaal dat de persoon met een beroerte veel vragen heeft over het herstel. Soms heeft iemand een verkeerd beeld van het herstel. Sommige mensen hebben een te hoge verwachting van hun herstel. Ze denken dat een verlamde arm of been binnenkort weer normaal zal functioneren, maar vaak herstelt het lichaam zich niet volledig.
Een verlamde arm of been kan blijvend zijn. Hierbij is het belangrijk dat je eerlijk bent met, maar wel rekening houdt met het tempo van de cliënt. Vergeet ook hierbij zeker niet de familie van deze persoon. Ook zij ervaren verlies, namelijk van een geliefde die er wel nog is maar die moet leven met beperkingen.