Geen enkel kind wil in het ziekenhuis liggen. Wanneer zij langdurige zorg nodig hebben, komen daar verschillende emoties bij kijken. Kinderen kunnen door alle behandelingen last krijgen van angst en stress, wat veel impact kan hebben op de lange termijn. In het Wilhelmina Kinderziekenhuis hebben ze daarom het innovatieve programma PAR (Pijn- en Angstreductie) ontwikkeld. Medisch pedagogisch zorgverlener Aline Kalisvaart-Karsemeijer vertelt erover.
Wat houdt PAR in, hoe pakt het ziekenhuis de zorg voor kinderen aan en welke impact heeft dit op zowel de jonge patiënten als hun families? Volgens Aline is het doel vooral dat kinderen in het ziekenhuis zo min mogelijk pijn, angst en stress ervaren.
Impact van langdurige zorg op kinderen
Langdurige zorg kan een aanzienlijke impact hebben op de emotionele en psychologische ontwikkeling van kinderen. Medische procedures kunnen als eng en pijnlijk worden ervaren. En die stress kan leiden tot langdurige gevolgen, zelfs tot in de volwassenheid. Aline vertelt: “Kinderen die een traumatische ervaring hebben gehad in het ziekenhuis kunnen op latere leeftijd een bezoek aan de dokter bijvoorbeeld heel lang uitstellen.”
Het verminderen van pijn, angst en stress, bekend als PAR (pijn- en angstreductie), is daarom cruciaal in de zorg voor kinderen in het ziekenhuis. “Hoewel het onmogelijk is om deze ervaringen volledig te elimineren, streven zorgverleners ernaar om ze tot een minimum te beperken.” Denk hierbij aan methodes zoals afleiding, informatieverstrekking en het vermijden van dwang tijdens medische procedures.
Pijn- en angstreductie in de praktijk
Het Wilhelmina Kinderziekenhuis heeft met PAR dus een vooruitstrevend programma ontwikkeld om pijn en angst bij kinderen te verminderen. “PAR is niet alleen gericht op het verminderen van fysieke ongemakken, maar ook op het verbeteren van de algehele ervaring van kinderen tijdens hun verblijf in het ziekenhuis. Het streven is om kinderen zoveel mogelijk te betrekken bij hun zorg en om ouders ook actief te betrekken bij het proces.”
PAR omvat een breed scala aan technieken en benaderingen, aangepast aan de leeftijd en behoeften van het kind. “Voor jongere kinderen wordt vaak afleiding gebruikt, zoals het geven van een taakje of het afspelen van een filmpje. Voor oudere kinderen kan psycho-educatie worden ingezet. Hierbij leren zij over de oorzaken van angst en technieken om hiermee om te gaan, zoals ademhalingsoefeningen.”
Het ziekenhuis zet sterk in op het creëren van een ondersteunende en geruststellende omgeving voor kinderen en hun families. Dit doen ze bijvoorbeeld door middel van helpend taalgebruik en het minimaliseren van stressvolle situaties, door duidelijke communicatie en planning. Het programma wordt voortdurend geëvalueerd en aangepast om de beste resultaten te behalen. Kortom: “Het belang van het betrekken van ouders bij PAR en het creëren van een omgeving waarin zowel kinderen als hun families zich ondersteund voelen.”
Kinderen betrekken bij de behandelkeuzes
In het Wilhelmina Kinderziekenhuis heeft het PAR-programma veel succes. Zij merken duidelijke verbeteringen bij kinderen die langdurige zorg nodig hebben. “Kinderen hebben gemerkt dat bepaalde dingen goed gaan en dan ontwikkelen ze hun eigen manier en coping. Kinderen waarderen het op een gegeven moment om betrokken te worden bij hun zorg en om wensen te hebben, zoals het zelf verwijderen van een pleister. Dit geeft een gevoel van controle en rust.”
Het traject gaat altijd stapje voor stapje, waardoor het kinderen helpt groeien en ze dat ook zelf ervaren. “Een voorbeeld daarvan was een kind dat eerst angstig was voor een infuus”, vertelt Aline. “Ze ging eerst in een hoekje zitten en wilde soms niet eens praten. Een jaar later had ze geen hulp meer hulp nodig en redt ze een behandeling helemaal alleen. Dit succes toont aan dat het PAR-programma niet alleen de directe pijn en angst vermindert, maar ook bijdraagt aan de lange termijnontwikkeling en veerkracht van de kinderen in het ziekenhuis.”
Het creëren van een ondersteunende omgeving voor kinderen en gezinnen is een doorlopend proces dat voortdurende aandacht en inspanning vereist. Met de voortdurende betrokkenheid van zorgverleners, ouders en andere belanghebbenden blijft het Wilhelmina Kinderziekenhuis streven naar het bieden van hoogwaardige zorg die niet alleen effectief is, maar ook gericht is op het welzijn en de ervaring van elk kind.
Meer weten over de medische zorg voor kinderen?
Luister naar onze podcast over werken in het kinderziekenhuis. Verpleegkundige Tjitske vertelt in een half uurtje wat er bij deze zorg komt kijken, hoe je kinderen het beste benadert, welke rol ouders spelen en waarom deze werkplek heel anders is dan de reguliere zorg. Luister de aflevering hieronder of via je favoriete podcast app.