Van spiraal tot de pil, een hormoonstaafje of ring. Er zijn zoveel mogelijkheden voor anticonceptie. Waaronder ook niet-hormonale opties, zoals het gebruik van een condoom of periodieke onthouding. Zorgprofessional Barbara vertelt over haar eigen zoektocht naar de juiste anticonceptie.
Daar zit je dan: in je witte HEMA-onderbroekje, op de wc in het vliegtuig naar Amerika. 14 jaar. Bloeddruppels. Het begin van een ongemakkelijke periode waarbij mijn kleding ineens niet meer paste en er zich een vrouwelijk figuur begon te vormen, terwijl ik van binnen nog een klein meisje was. Dat duurde niet lang.
De hormonen gierden door mijn lijf en ik had soms geen idee wat ik met mijzelf aan moest. Wel wist ik dat ik de maandelijkse overvloed aan pijn en bloed wilde dempen. Dat gebeurde al vrij snel met de pil. Het gesprek met de huisarts was bij mij enkel een formaliteit. Geen informatie, geen voorlichting, geen emotie.
Een ander perspectief
Na ongeveer tien jaar merkte ik toch wel dat die hormonen hun werk hadden gedaan. Ik was een stuk zwaarder geworden en er waren soms dagen dat ik zonder aanleiding depressief was. Ervoor in de plaats koos ik daarom voor de spiraal. Minder hormonen en het nestelde goed. Ik werd niet ongesteld. ‘Lekker makkelijk,’ dacht ik.
Tot ik vijf jaar later over mijn kinderwens begon te praten met mensen. Ik ging het allemaal vanuit een ander perspectief bekijken. Ik kwam tot het inzicht dat het als vrouw normaal is om pijn te ervaren: fysiek, maar ook mentaal. En dat het eigenlijk normaal is dat je je elke dag anders voelt.
Ik liet mijn spiraal verwijderen en ervaarde mijn emoties meer, zowel de pieken als de dalen. Ik voelde me relaxter en gepassioneerder. Wel worstelde ik met de angst of ik überhaupt wel vruchtbaar zou zijn. Dus toen ik laatst weer de druppels zag zitten, dit keer in een Hunkemöller-stringetje, sprong ik een gat in de lucht!
De (bij)werking van de pil
Uit onderzoek blijkt dat de pil niet alleen zijn werking uitoefent op de baarmoeder en eierstokken, maar ook op de hersenen. De pil werkt door de aanmaak van lichaamseigen geslachtshormonen te onderdrukken. Vrouwen die de pil slikken, gaan zelf minder van deze hormonen aanmaken. Het resultaat is dat zij geen pieken en dalen meer hebben zoals in een normale cyclus. Bij hen is de hormoonspiegel constant laag, waardoor ze niet meer zwanger kunnen worden.
Op vrouwen die last hebben van stemmingswisselingen heeft dit in de week voor de menstruatie vaak een positief effect. Sommige vrouwen geven aan dat ze zich in de week voor de menstruatie – waarin zowel progesteron als estradiol aan het zakken zijn – prikkelbaar, angstig of somber voelen. Deze hormonen worden door de pil onderdrukt. Daarnaast verlaagd de pil ook de aanmaak van testosteron, waardoor het beloningsnetwerk minder actief is. Daardoor kan je van iets belonends, zoals een vriendelijke lach of lekker eten, minder plezier ervaren. Dit proces heeft ook een negatieve invloed op je libido.
Het kunnen voorkomen van zwangerschap was zo’n grote sprong in de wetenschap van de vrouw dat er bij de bijwerkingen niet zo werd stilgestaan. Vrouwen die stoppen met de pil geven vaak aan dat er een gordijn optrekt en zij zich minder vlak voelen. Toch schort het helaas vaak nog aan uitleg over de invloed van hormonen op het vrouwelijk lijf. Het kan daarom geen kwaad om ook zelf op onderzoek uit te gaan en te beginnen met het omarmen van jouw cyclus, jouw vrouwelijkheid.
Wil je meer weten over de invloed van jouw menstruatiecyclus?
Luister dan ook onderstaande aflevering van onze podcast De Interventie. Hierin gingen we in gesprek met cyclusexpert Lena Rentschler, die vrouwen leert om hun cyclus juist positief in te zetten. Door die kennis toe te passen in je agenda, voel jij je nooit meer uitgeput. Luisteren kan ook via Spotify.