De meeste mensen zijn wel bekend met au-pairs voor kinderen, maar dat een au-pair ook ingezet kan worden voor de ondersteuning van ouderen, is nog vrij onbekend.
Studenten van de NHL Hogeschool onderzochten in opdracht van Hof en Hiem Thuiszorg en Miks welzijn de behoefte naar de inzet van au-pairs voor ouderen. Uit hun onderzoek kwam naar voren dat ruim 28 procent van de ondervraagde jongeren wel aan de slag wil als au-pair bij thuiswonende ouderen. De ondervraagde ouderen gaven aan nog vraagtekens te hebben bij de taalbarrière en hun verlies aan privacy.
De opdrachtgevers van het onderzoek kwamen op het idee van de au-pairs omdat ouderen tegenwoordig langer thuis moeten blijven wonen. Waar mogelijk met behulp van familie, vrienden en buren. De au-pairs zouden een ondersteunende rol kunnen vervullen voor sociale ondersteuning en andere taken.
Onbekend, maar niet nieuw
Toch is het idee van een zorg-au-pair niet nieuw. In Duitsland en Italië kennen ze het al jaren. En ook in Nederland is er steeds meer vraag naar, vertelt Hans Roem. Hans coördineert en begeleidt 24 uurs au-pair thuiszorg bij De Wit Thuiszorg voor mensen die daar behoefte aan hebben. Van de intake bij de cliënt tot aan de selectie van de au-pair en de tussentijdse begeleiding. Daarnaast is hij zelf ook verpleegkundige. Hij ziet de aanvragen voor zorg-au-pairs toenemen. Waarom kiezen mensen voor een zorg-au-pair?
Oren en ogen
“Mensen blijven steeds langer wonen. Vroeger zouden zij naar een bejaardenhuis gaan, maar die zijn er niet meer. Uiteindelijk lopen deze mensen risico’s bijvoorbeeld voor hun veiligheid of door verwardheid. De thuiszorg mag steeds minder en kan er niet continu zijn. De zorg-au pairs vangen dat gat in de zorg op. Omdat zij 24 uur aanwezig zijn, kunnen zij de oren en ogen in huis zijn en zorgen voor basisondersteuning en zorg.”
Taalbarrière
De au-pairs komen uit Centraal Europa, zoals Polen, Tsjechië, Hongarije en Roemenië. Uit het onderzoek van de studenten van de NHL Hogeschool bleek dat de ouderen het liefste willen dat de au-pair Nederlands spreekt en bij voorkeur ook Fries. Dat de taal als barrière wordt gezien, herkent Hans Roem. “De taal is zeker een punt, maar uiteindelijk weegt de kwaliteit en de beschikbaarheid van de zorg zwaarder voor mensen. Dat zij thuis kunnen blijven is dan belangrijker dan de taal.”
Beroeps au-pairs
In tegenstelling tot de au-pairs die bij een buitenlands gezin op jonge kinderen passen, zijn de zorg au-pairs echte ‘beroeps au-pairs’. Ze hebben van de zorg en het au-pair zijn hun beroep gemaakt. Om aan de slag te kunnen voor De Wit Thuiszorg waar Hans werkt, moeten zij een zorgopleiding hebben en minimaal een jaar werkervaring. De werkzaamheden die de au-pairs verrichten zijn te vergelijken met die van een verzorgende of helpende. De verpleegtechnische zorg, zoals risicovolle en voorbehouden handelingen, worden alleen gedaan door verpleegkundigen die in Nederland BIG-geregistreerd zijn.
Kosten
Hans zoekt daarvoor altijd zo veel mogelijk de samenwerking op met de thuiszorg. ”Het is dus niet zo dat de thuiszorg stopt en de au-pair het overneemt. Het is de combinatie die je samen zoekt. Aan de ene kant de intensieve zorg van de thuiszorg en aan de andere kant de basisondersteuning van de zorg au-pair.” Als mensen een indicatie hebben van 5 of 6 kan de zorg au-pair betaald worden uit het persoons gebonden budget (pgb). Dan blijft er daarnaast ook iets over voor andere zorg. Een zorg-au pair is in principe dus toegankelijk voor iedereen, licht Hans toe.
Privacy
Hoe zit het met het behoud van privacy voor de ouderen? Hans: “Vaak komen de kinderen met het idee van een zorg-au-pair. Ze hebben het dan op internet gezien en bespreken het met hun ouders. Een van de eerste vragen die de ouders hebben, is vaak ‘hoe zit het met mijn privacy?’. Want iemand komt wel bij je inwonen. Dat bespreken we dan met de cliënt. Wat mij opvalt, is dat mensen na een week of twee het prima vinden en dat het mee blijkt te vallen met de privacy. Het is meer een angst vooraf, dan wat er in de praktijk ervaren wordt.”
Blijdschap
Hans komt veel ouderen tegen die graag thuis willen blijven wonen als het kan. “Het is ook goed voor mensen. Iemand die dementerend is, blijft langer goed in zijn eigen omgeving. En mensen leven langer. Ik was laatst bij een echtpaar dat 65 jaar getrouwd was en waarvan de man dementerend was. Maar zijn vrouw wilde hem niet kwijt naar een verpleeghuis. Als je dan alles kan regelen en kan zorgen dat haar man toch thuis kan blijven waardoor ze samen kunnen blijven, dan vind ik dat mooi. De blije gezichten als alles goed geregeld is, daar doe ik het voor.”
