Je bent zo gewend aan de kraamzorg in Nederland, dat je bijna zou vergeten hoe die zorg voor moeder en baby elders is geregeld. Welnu, toen ik onlangs op bezoek was op een kraamafdeling in een Londens ziekenhuis, was mijn nieuwsgierigheid gauw gewekt.
Duidelijk was in ieder geval dat verlossing via de keizersnee daar al aardig ingeburgerd is. Zo’n ingreep doen we in Nederland alleen als het echt noodzakelijk is voor moeder en kind. Op de kraamafdeling heeft niet de ‘gewone’ verpleegkundige, maar de nurse-midwife het voor het zeggen. Ze houdt moeder en baby nauwlettend in de gaten en ik moet zeggen dat ik onder de indruk was van de competenties van deze verpleegkundigen. Ze is verloskundige en verpleegkundige tegelijk, een combinatie die wij in Nederland niet kennen. Verpleegkunde en verloskunde hebben hier geen enkel raakvlak, en historisch ook nooit gehad. Interessant toch hoe de verpleegkunde en de bevallingscultuur in andere landen zich zo verschillend heeft ontwikkeld.
Unieke thuisbevalling
Ik was ook wel benieuwd hoe dat nu verder gaat met de zorg voor moeder en baby zodra ze het ziekenhuis hebben verlaten. Wie neemt dan die zorg over? Toen ik dit aan een dienstdoende nurse-midwife vroeg, raakten we al snel aan de praat over de unieke thuisbevalling die zo kenmerkend is voor de Nederlandse situatie. Natuurlijk is bevallen thuis in Engeland ook mogelijk, maar wat vooral het verschil maakt met Nederland is de rol van de kraamverzorgende in dat proces. Die professional is toch wel heel kenmerkend voor de Nederlandse thuisbevalling. In Engeland moet de moeder bij thuiskomst die hulp zelf regelen, meestal huurt zij daarvoor een doula in. Dat is een hulpverlener die in Nederland inmiddels ook ingeburgerd raakt. Ik moet toegeven dat ik dat begrip even moest opzoeken, maar een doula is dus een zwangerschaps- en bevallingscoach, geen verpleegkundige of verloskundige en zeker geen kraamverzorgende. De kraamverzorgende, zoals wij die kennen, is in Engeland dus onbekend. Wel komt na de bevalling de community-midwife thuis langs voor medische controles.
Let op de kraamverzorgende
Mijn bezoekje aan Londen maakte mij weer eens duidelijk hoe relevant de rol van de kraamverzorgende is. Veel ouders realiseren zich dat pas als ze er zelf mee te maken krijgen. Zonder deze professionals, die al sinds 1926 officieel worden opgeleid, had de thuisbevalling in Nederland het nooit zo lang uitgehouden. Maar let op, deze bijzondere beroepsgroep staat onder druk, nu ook het percentage thuisbevallingen razendsnel afneemt. Hoe moet het verder met deze verzorgende niveau 3 als de thuisbevalling verdwijnt? Misschien moet ze wel anders opgeleid worden, vanuit andere perspectieven en met andere competenties. Laten we vooral niet te lang wachten om die naderende problematiek onder ogen te zien. Let op de kraamverzorgende!
