Amber Suurenbroek raakte als verpleegkundige in een burn-out. Sinds haar herstel helpt ze andere zorgverleners bij hun mentaal welzijn. Zo kijkt ze in deze blog bijvoorbeeld naar de kracht van taal en hoe jij dat in jouw voordeel kan inzetten.
De woorden die we in onze taal kiezen, zijn een interessante weerspiegeling van ons zijn. Ze hebben enorme invloed op hoe jij je omgeving en emoties ervaart. Want voordat een prikkel betekenis heeft, moet er een interpretatie aan verbonden worden. Dit doen we allemaal op een andere manier, omdat we allemaal anders zijn. Ik wil je meenemen in een term genaamd ‘Ontkennende taal’. Sinds ik hier zelf van op de hoogte ben, let ik extra goed op mijn woordkeuze bij het uitspreken van mijn behoeften. Ook veranderde dit compleet hoe ik omga met (mogelijke) problemen.
Hoe werkt ontkennende taal?
Woorden als ‘niet’ en ‘geen’ zijn voorbeeldwoorden van ontkennende taal. Een ontkennende zin zegt het omgekeerde van een bevestigende zin. En hier is het ding: je brein herkent ontkennende taal niet. Dat betekent dat je brein deze woorden niet registreert. Bij ‘denk niet aan een roze olifant’ denk je juist aan een roze olifant. Je vestigt er de aandacht op, je brengt jezelf in feite op een idee. Het woord ‘niet’ is daarom een teken dat je nog niets hebt om mee te werken. Want waar streef je wel naar?
Overal waar we iets niet willen, moeten we alert zijn. Stel je zegt: ‘Ik wil geen stroeve communicatie meer’ of ‘Ik wil niet ondersneeuwen’. Dan erken je eerst het probleem, anders wordt het alleen maar groter. Daarna verleg je je aandacht naar de gewenste uitkomst: wat wil ik dat er gaat gebeuren? Bijvoorbeeld: ‘Ik wil gehoord en gezien worden’. Als je je aandacht daarop richt, heb je de eerste stap naar verandering in feite al gezet. De gewenste uitkomst is waar je naartoe wil, niet waartegen je je afzet.
Hoe pas je dit toe?
Zeggen wat je wil is een stuk lastiger dan zeggen wat je niet wil. Let eens een aantal dagen op de woorden en uitspraken van jezelf en je omgeving. Je zult zinnen horen als: ‘Ik vind dit niet leuk, dit kan ik beter niet doen, dat is niet de manier of daar ben ik niet tevreden over.’ Dit komt vaker in onze dagelijkse taal terug dan je denkt. Het is de makkelijke en vlotte weg.
Je aandacht verleggen naar de gewenste uitkomst en dus concreet noemen wat je wél wil, vergt zelfbewustzijn en oefening. Ontwikkel een radar voor ontkennende taal en ga er direct mee aan de slag als je de ‘niet’ of ‘geen’ woorden tegenkomt. Je spreekt een zin uit, bent je bewust van een van de twee woorden en vraagt jezelf: “Wat wil ik wel?”
Hoe is dit veranderd voor mij?
Voordat ik me bewust werd van de woorden die ik gebruikte bij het uitspreken van mijn behoeften, bleef ik erg lang in een ‘negatief’ humeur hangen. Omdat ik mijn focus op het verkeerde legde, was er geen optie tot het bedenken van een oplossing. Dat kwam simpelweg niet naar boven, want ik vroeg er niet om. Ik bleef in die zware emotie hangen en kwam dan niet vooruit.
Tegenwoordig ben ik mij uiterst bewust van de woorden die ik gebruik. Dit kostte natuurlijk enige oefening, maar was het meer dan waard. Het direct omdraaien van wat ik niet wil naar iets dat ik wel wil, brengt me een oplossingsgerichte blik. Er komen direct opties in me naar boven, die hebben we namelijk altijd. Vastzitten of niet vooruit ‘kunnen’ is een illusie. We hebben altijd een keuze!