Werken in het buitenland betekent dat je te maken kunt krijgen met een andere patiëntenpopulatie dan je gewend bent. Ondanks dat Curaçao deel uitmaakt van Nederland merk ik wel degelijk een verschil in de patiënten die ik hier zie.
Dat gezelligheid en de liefde voor eten centraal staat in de Antilliaanse cultuur, weten we allemaal. Het verbaasde me dan ook niet dat bijna de helft van de bevolking op Curaçao last heeft van gezondheidsproblemen als hart- en vaatziekten, overgewicht en diabetes.
Gemak dient de mens
Ik zie deze gezondheidsproblemen terugkomen in de voorgeschiedenis van mijn patiënten in het ziekenhuis en naast de culturele aspecten lijkt dit ook te komen door leefstijl en opvoeding. Zo is de Truk’i pan hier bijvoorbeeld erg populair. Deze foodtrucks zijn niet weg te denken uit het straatbeeld op dit eiland. Hier vind je met name late night snacks gemaakt van vlees, koolhydraten en… nog meer koolhydraten! Een makkelijke hap om snel de honger mee te stillen. Allesbehalve gezond natuurlijk, maar de locals zijn er dol op.
Zelf koken neemt natuurlijk veel tijd in beslag, maar het is hier vaak ook nog eens duurder. Helemaal wanneer je verse groentes en fruit aan je dieet toe wil voegen. Tel daar de combinatie van een 40-urige werkweek, een druk gezinsleven en het gemak van al die fastfoodketens eens bij op en de formule voor gezondheidsproblemen is compleet. Waarom moeilijk doen als een snelle hap binnen handbereik ligt?
Uit onderzoek is gebleken dat het merendeel van de bevolking minimaal een keer per week fastfood consumeert. Dit zie ik ook terugkomen bij mijn collega’s in het ziekenhuis, wanneer ze weer eens wat bestellen tijdens de avonddiensten. Heel moeilijk is dat overigens niet: op de hoek van het ziekenhuis vind je in ieder geval al een KFC en een Pizzahut.
Ongezonde gewoontes
Het valt op dat er bij de bevolking hier ook veel ongezonde gewoontes in zijn geslopen. Tijdens mijn avonddienst valt mijn oog op het dienblad eten van mijn patiënt en zie ik vier zakjes suiker liggen. Ik vraag me net af of dat alles nu bedoeld is voor dat éne kopje thee, wanneer mevrouw om nog een extra zakje suiker vraagt. Het is nog niet zoet genoeg! Niet veel later loop ik gewapend met het bloedsuikerapparaat over de afdeling, om de schade van al die suikers in kaart te brengen. Het resultaat liegt er niet om: mevrouw heeft een bloedsuikerwaarde van 17.1 Ach ja, een beetje extra insuline dan maar?
Patiënten op Curaçao stappen daarnaast ook niet zo snel naar de huisarts, waardoor klachten vaak al een lange tijd spelen voor iemand wordt opgenomen in het ziekenhuis. Een goed voorbeeld hiervan is mevrouw M., opgenomen vanwege vaatproblemen en een diabetische voet. Mevrouw is al langer diabetespatiënt en heeft hoge bloedsuikers. Bij binnenkomst op de afdeling schrik ik van de toestand waarin mevrouw wordt binnengebracht.
Ze heeft oppervlakkige wondjes op haar beide voeten, waar een flink aantal maden dankbaar gebruik van maken. De kleine beestjes krioelen heerlijk over de wond van mevrouw. Wanneer we haar vragen hoe lang dit al speelt, haalt ze haar schouders op. Ze weet het niet zo goed. Hoe heeft ze het zo ver kunnen laten komen? De artsen zien het somber in en spreken zelfs van een mogelijke onderbeenamputatie. Gelukkig kunnen ze de situatie van mevrouw uiteindelijk redden. Door een goede wondreiniging en antibioticakuur kan ze in goede conditie weer naar huis.
Deze situatie is maar een voorbeeld van waar ik mee te maken krijg in het ziekenhuis. De combinatie van hart- en vaatziektes met diabetes zorgt voor veel gezondheidsproblemen zoals hartfalen, overvulling of ontregelde diabetes, met de nodige gevolgen van dien. Zo zijn beenamputaties, forse oedemen of geïnfecteerde wonden geen uitzondering op de regel hier op Curaçao. Ook nierproblemen zijn een veel voorkomend gezondheidsprobleem op het eiland. Waar de dialyseafdeling van mijn ziekenhuis in Nederland bestaat uit 29 bedjes, heeft die afdeling er hier maar liefst 46!
Ik zie ook verbeteringen
Het klinkt allemaal alarmerend, maar tóch merk ik dat er op gezondheidsgebied verschuivingen plaatsvinden. Mensen lijken zich bewuster te zijn van hun eetgewoontes en leefstijl en lijken gemotiveerd te zijn om dit te veranderen. Al is dat natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Het nemen van je eigen verantwoordelijkheid vindt men hier vaak toch best lastig.
Dat blijkt ook wanneer mijn collega weer eens een vette hap naar binnen werkt. Wellicht dat er op de langere termijn een verandering plaats zal gaan vinden in de gezondheidstoestand op het eiland. Voor nu zullen het bloedsuikerapparaat en de tensiemeter een van de belangrijkste rollen spelen in het werk als verpleegkundige hier op het eiland.