Op 10 november werden miljoenen Filipijnen getroffen door de verwoestende tyfoon Haiyan. Hulporganisaties zenden zorgprofessionals naar het gebied om hulp te verlenen. Verpleegkundige Floor de Roos weet wat hen te wachten staat. Zij werd in 2010 via Artsen zonder Grenzen uitgezonden naar Haïti toen het land getroffen was door een zware aardbeving. Nu is zij recruiter voor medisch personeel bij Artsen zonder Grenzen.
Floor de Roos: “Toen ik na een lange reis aankwam in Port-au-Prince, zag ik hoe groot de ravage was. Alles was ingestort. Mensen probeerden met doeken en lakens nog wat beschutting te zoeken en woonden met hele families in zelfgemaakte tenten langs de kant van de weg. En door de aardbeving waren er heel veel gewonden.
Opereren in de buitenlucht
Ook op de plek waar we medische zorg moesten verlenen, was de situatie moeilijk. We hadden een stuk weg afgezet en opereerden in de open lucht. De mensen lagen op matrasjes op de grond met de infuuspalen ernaast. Uiteindelijk konden we in een schoolgebouw terecht dat veilig was bevonden. De logistieke collega’s hebben daar een operatiekamer ingericht waar het in ieder geval schoner was en we meer voorzieningen hadden, zoals latrines en tenten. In ons team zaten artsen interne geneeskunde en chirurgen, waardoor we veel patiënten zelf konden helpen. Maar onze focus lag op orthopedische chirurgie, zoals het behandelen van botbreuken.
Oplossingen bedenken
Als je als verpleegkundige wordt uitgezonden naar een rampgebied, ga je eerst kijken wat er gedaan moet worden om de verpleegkundige zorg weer op gang te brengen. Veel lokale zorgverleners zijn zelf gewond geraakt of overleden. Je kijkt: wat is er al en wat is er nog nodig? Verder ga je een team samenstellen, roosters maken, de kwaliteit van de zorg controleren en het team coachen en begeleiden. Alles om de beste zorg aan je patiënten te kunnen verlenen. De normaalste dingen zijn er niet. Dus je bent de hele dag bezig met oplossingen te bedenken. Er was bijvoorbeeld geen eten, waardoor patiënten ook minder goed herstellen. Daar ga je dan proberen iets op te verzinnen, zodat er toch voldoende eten is voor iedereen.
Aangrijpend
Het werken in een gebied met zo veel ellende grijpt je aan. Tegelijkertijd schakel je vrij snel om naar: wat moet er gebeuren en wat kan ik doen om de pijn te verlichten? Je hebt geen tijd om te denken ‘wat erg allemaal’. Dat besef drong pas tot me door toen ik mijn eerste patiënt uit ons ‘ziekenhuis’ kon ontslaan en vertelde dat hij naar huis mocht. Hij vroeg mij: ‘Maar waar moet ik dan naar toe? Ik heb niets meer.’ Hoe groot de ramp was, drong toen pas echt tot me door. De mensen hadden niets of niemand meer.
Filipijnen
Ik verwacht dat de uitgezonden verpleegkundigen in de Filipijnen met gelijksoortige omstandigheden te maken hebben en krijgen. Er zijn net als in Haïti in 2010 enorm veel mensen gewond geraakt en er moet veel wondzorg gegeven worden. Daarnaast ontbreekt het aan schoon drinkwater en toiletten waardoor infectieziekten zich snel kunnen verspreiden. Ook daar moet je je op voorbereiden. Het grote verschil met Haïti is dat het getroffen gebied in de Filipijnen zo wijdverspreid is en sommige plekken zijn moeilijk te bereiken.
Droom
Ik heb altijd in ontwikkelingslanden willen werken. Dat is de reden dat ik verpleegkunde ben gaan studeren en dat ik de tropenspecialisatie heb gevolgd. Toen ik het idee had dat ik als verpleegkundige genoeg ervaring had opgedaan en echt iets te bieden had, heb ik gesolliciteerd en werd ik gelukkig aangenomen. Om hulp te kunnen geven aan mensen die dat nodig hebben, ongeacht religie, afkomst of politieke overtuiging, waar ook ter wereld, geeft mij veel voldoening in mijn werk. Ik ben blij dat ik daaraan kan bijdragen”
Op de foto: een medewerker van Artsen zonder Grenzen aan het werk op de Filipijnen
