Dat er veel stigma’s bestaan rondom de psychiatrie is bij vrijwel iedereen bekend. Social media is hiervoor niet bepaald bevorderend. De ‘slechte’ verhalen komen volop in het nieuws, terwijl de grote groep die hard aan zichzelf werkt en daarmee vooruitgang boekt niet benoemd wordt. Jammer, vind ik. Hebben cliënten hier ook last van?
Een cliënte vertelde mij laatst dat ze vrijwel geen last heeft van de symptomen die bij haar diagnose passen. Ze sprak uit meer last te hebben van alle stigma’s. Deze woorden kwamen enorm hard binnen bij mij en zette mij aan tot denken.
Het viel me op dat mevrouw steeds minder activiteiten ondernam en vaker binnen bleef. Oké, tijdens de wintermaanden is het natuurlijk ook wel wat kouder, maar toch voelde iets niet helemaal pluis. Ik vroeg of mevrouw met me mee wilde naar de supermarkt voor het halen van het avondeten. “Boodschappen doen, meisje? Dat durf ik al bijna niet meer, mensen kijken me zo raar aan. Ze weten dat ik verblijf op het terrein hier, denk ik dan altijd. Alsof het op mijn voorhoofd geschreven staat!”.
Ik vind dit erg vervelend om te horen en vraag nog even door. Het is fijn om te merken dat ze zich langzamerhand meer open begint te stellen door mijn kalme benadering. Dan vertelt ze verder: “De mensen die hun hond hier bijvoorbeeld uitlaten, zullen ondertussen ook vast denken dat ik gek ben. Maar ik ben helemaal niet gek hoor! Ik ben gewoon ik! Ik ben uniek en ik werk heel hard aan mezelf, maar dat zien ze niet. Of misschien willen ze dat helemaal niet zien. Misschien zijn zij juist wel gek!”
Aan alles wat mevrouw mij vertelt, merk ik dat zij geaccepteerd en erkend wil worden als volwaardig persoon en gelijk behandeld wil worden. Of iedereen zich hier dan ook daadwerkelijk van bewust is, dat weet ik niet. Wat ik voor nu belangrijk vind, is: hoe kan ik mij hier bewust van blijven als zorgverlener?
Als zorgverlener vind ik het belangrijk om juist naar deze kwetsbare groep hoop en vertrouwen uit te stralen en samen met hen op te komen voor hun recht op goede zorg en rehabilitatie. Ben bereid om ‘macht’ te delen door het toepassen van shared decision making. Luister goed naar cliënten en hun naasten. Het gaat tenslotte om het herstel van de cliënt. Weg met die stigma’s. Empowerment en eigen regie, kom maar op!
Hoe geef jij vorm aan het destigmatiseren in de (geestelijke gezondheids)zorg?
Ben jij zorgprofessional en op zoek naar de inhoudelijk mooiste opdrachten in de GGZ?
DNZ heeft dé opdrachten en vacatures voor Psychiaters en Verpleegkundigen als ZZPer of in vast dienstverband.