In een kliniek is de werkdruk erg hoog. Via allerlei wegen komen de patiënten binnen. Via de huisarts, een ambulant team, de verslavingszorg. In sommige periodes zijn er veel crisissen die binnenkomen en in een andere periode is het weer rustig. De aard van de crisis is uiteenlopend; van een psychose tot een depressie of toename van paniekaanvallen door trauma.
De vraag is wat veroorzaakt een crisis? Vaak zijn het gebeurtenissen die zich in iemands leven opstapelen waarbij het boven een bepaalde drempel komt. Dan is er een geen terugkeer meer mogelijk. Er ontstaat een depressie, een psychose of een ander psychiatrisch beeld. Afhankelijk van de kwetsbaarheid van iemand.
Opgeslokt door de stress
Dhr X heeft een moeilijk jaar gehad. Heeft zijn vrouw verloren in een ongeluk, zijn oudste zoon is gezakt voor het examen, zijn moeder is ziek en ligt in het ziekenhuis. Meneer heeft daarnaast een betalingsachterstand van een paar duizend euro. Hij raakte steeds meer het overzicht kwijt over alle betalingen. Opgeslokt door de dagelijks stress.
De ziekte van moeder en de rekeningen waren de druppel die de emmer deed overlopen. Hij heeft een week niet geslapen, is geïrriteerd en op een gegeven moment werd hij manisch. Meneer liep met zijn onderbroek over straat omdat dit door God was ingegeven. Hij werd met IBS opgenomen op een gesloten afdeling. Hij is het niet met de opname eens en snapt niet waarom hij is opgenomen. Hij heeft het gevoel dat de hele wereld tegen hem is.
Het blijkt dat in de familie bipolaire stoornissen voorkomen. Het is voor de eerste keer dat hij een manische episode heeft. Doordat hij wordt ingesteld op medicatie stabiliseerde de stemming en kon hij weer met een nuchtere blik naar alle gebeurtenissen terugkijken. Hij moet veel dingen verwerken. Hij werd door vier politieagenten overmeesterd. Afgevoerd als een crimineel. De hele straat stond naar hem te kijken.
Vechten tegen een stigma
Nu moet hij gesprekken met de buurtbewoners gaan voeren voordat hij weer terug naar huis kan. Vechtend tegen een stigma die hij nu heeft gekregen door alle gebeurtenissen. Het is daarom belangrijk dat bij ontslag de patiënten in de eerste twee weken worden bezocht door een ambulant team.
De kans op zelfmoord is groot. Belast door allerlei gebeurtenissen die verwerkt moeten worden, belast door het stigma en door het besef dat de toekomst er anders uit zal zien met een psychiatrische diagnose, kan de druk zo groot worden. Psycho-educatie, voorlichting van naasten, familie en soms de buurt is heel belangrijk.
Rustig blijven tijdens crisissituaties
Een crisis veroorzaakt chaos, want als hulpverlener moet je je hele agenda omgooien. Bij een crisissituatie zijn er onaangekondigde opnames en ook op de afdeling moet er tijd worden gemaakt. Voor mij is het de kunst om rustig te blijven.
Dat doe ik bijvoorbeeld met een goede planning, die ervoor zorgt dat ik ook aan andere zaken toe blijf komen. Door de rust te bewaren kan je de situatie blijven overzien. Toch zijn sommige gebeurtenissen erg aangrijpend en ontstaat de neiging om uit emotie te handelen. In de loop der jaren heb ik dit leren herkennen bij mezelf.
Intervisie of nabesprekingen vind ik daarom erg belangrijk. Het zorgt ervoor dat ik scherp blijf en beter kan reflecteren op mijn handelingen. Ook kan je op deze momenten als team samen overleggen hoe je elkaar kan blijven ondersteunen en daarmee overbelasting op de werkvloer voorkomen. Maar het allerbelangrijkste: door te blijven praten, hoef je niet alleen rond te blijven lopen met bepaalde gevoelens. Zo kan je de lasten beter dragen en goede zorg blijven leveren.
Ben jij zorgprofessional en op zoek naar de inhoudelijk mooiste opdrachten in de GGZ?
DNZ heeft dé opdrachten en vacatures voor Psychiaters en Verpleegkundigen als ZZPer of in vast dienstverband.
