“Ik heb vooral geleerd dat je moet genieten van het leven. Het kan opeens afgelopen zijn”, zegt Paulien (25). Ze werkt als verpleegkundige in een hospice van Stichting St. Annaklooster in Eindhoven.
Het is een high care hospice en logeerhuis ineen wat betekent dat er ook patiënten verblijven die bijvoorbeeld na een operatie nog niet naar huis kunnen of die er een tijdje blijven om de mantelzorg te ontlasten. Paulien: “Een bijzondere combinatie. De één gaat na een tijdje weer naar huis en de ander komt bij ons om te overlijden. Ik vind het een fijne combinatie omdat je daardoor niet alleen met patiënten te maken hebt die doodgaan.”
Standaard
Soms geeft Paulien gastcolleges op haar oude opleiding. Niet alle studenten begrijpen waarom je met een hbo-opleiding in een hospice gaat werken. Misschien later, zeggen ze dan. “Het standaard plaatje dat mensen hebben als ze aan de opleiding beginnen, is dat ze in het ziekenhuis willen gaan werken. Ze denken vaak dat een hospice saai is om te werken en dat je je verpleegtechnische vaardigheden niet nodig hebt in deze omgeving. Het tegendeel is waar!”
Kleinschalig
Paulien begon zelf ook in het ziekenhuis, maar het in haar ogen massale en onpersoonlijke van het werken in een ziekenhuis begonnen haar tegen te staan. Via een vriendin kwam ze op het idee om te solliciteren in een hospice. Een gok, maar het pakte goed uit. “Het kleinschalige vind ik heel prettig. Het is overzichtelijk. Ik weet wie de directeur is en wie mijn baas is. Er is veel aandacht voor de patiënten en we werken in een heel leuk team met lieve collega’s.”
Verantwoordelijkheid
In het hospice komen mensen met uiteenlopende ziektes; van hartfalen, nierziektes en verschillende vormen van kanker. Door al deze specialismen is het vakinhoudelijk een boeiende werkplek. “Er komt ook veel verantwoordelijkheid bij kijken. Er is niet altijd een arts aanwezig, dus je moet kritisch naar een patiënt kunnen kijken en zelf besluiten durven en kunnen nemen. Ga ik medicatie geven, ga ik iemand bellen, moet ik de familie waarschuwen?” Vooral tijdens de nachtdiensten die de verpleegkundigen in hun eentje doen, is dat best pittig en vraagt het veel verantwoordelijkheid en leiderschap.
Spijt
“Het mooie aan mijn werk vind ik de gesprekken die ik met de patiënten heb. Ik ben zelf ook altijd nieuwsgierig of mensen een leuk leven hebben gehad. Ik vraag regelmatig ‘als je terugkijkt op je leven heb je dan spijt van dingen’? Vaak vertellen mensen tegen ons meer dan tegen dierbaren die elke dag naast hun bed zitten. Dan heb je hele mooie gesprekken met mensen.”
Familie
In haar werk heeft Paulien te maken met uiteenlopende families met wie er vaak een nauwe band is. Zij en haar collega’s worden er dan ook speciaal in getraind om met familie om te gaan. Paulien: “In het ziekenhuis mengde ik me niet in een familieruzie of in dingen die in de familie speelden. Dat is hier anders. Omdat mensen gaan overlijden, houden we ons er toch mee bezig. We vragen aan de patiënten of er mensen zijn die ze nog graag willen zien en of er nog dingen zijn die uitgepraat of bijgelegd moeten worden. Zo gebeurt het dat we soms het contact tussen een patiënt en zijn kinderen of kleinkinderen weten te herstellen.”
Nazorg
Paulien zorgt voor alle patiënten, maar voor drie patiënten is zij eerst verantwoordelijk verpleegkundige (EVV’er). Dat betekent dat ze voor hen de gehele opname in de gaten houdt. Als EVV’er houdt ze ook de nazorggesprekken die zes weken na het overlijden van de patiënt worden gehouden met de familie. “Het is fijn om het samen met de familie af te kunnen sluiten, ook voor mezelf.”
“Ik heb geleerd mijn werk los te laten, maar natuurlijk is het moeilijk dat mensen continu overlijden. Je krijgt echt een band met mensen en hun familie als je ze drie maanden verzorgt. Je wilt dat laatste stukje in iemands leven, dat mensen zich altijd zullen herinneren van hun vader of moeder die bij ons ligt, zo goed mogelijk doen.”
Afgelopen
“Je leert hier ontzettend veel. Ik leer ook heel veel van de mensen over het leven. Ik sta er steeds meer bij stil dat je gewoon een leuk leven moet leiden en vooral overal van moet genieten. Het leven kan zo afgelopen zijn.”