De kerntaak van Lareb is het signaleren van risico’s van het gebruik van geneesmiddelen en vaccins en het verspreiden van kennis hierover. Iedereen kan bij Lareb een melding doen: zorgverleners, patiënten en de farmaceutische industrie. Elke melding van een bijwerking van een geneesmiddel of vaccin wordt zorgvuldig geanalyseerd en komt terecht op één centraal verzamelpunt. Zo bewaakt Lareb de veiligheid van geneesmiddelen en vaccins in heel Nederland.
Bijwerkingen van geneesmiddelen zijn steeds vaker in het nieuws, denk aan de Diane 35-pil. Vaak zijn de risico’s al eerder bekend, maar het is goed dat er meer aandacht voor is. Zo krijgen we steeds meer kennis over waarom bepaalde mensen op een bepaalde manier reageren op geneesmiddelen.
Waarom is het belangrijk om bijwerkingen te melden?
Jaarlijks ontvangt het Lareb zo’n 17.000 meldingen van bijwerkingen. 45% van deze meldingen komt van patiënten. Onder zorgverleners is het Lareb wel bekend, maar is er minder motivatie om bijwerkingen te melden. Daarom doet Kant een beroep op verpleegkundigen om bijwerkingen te melden.
Als verpleegkundige heb je een intensieve relatie met je patiënt. Jij bent degene die veranderingen snel signaleert en jij kunt ze snel bespreekbaar maken. In veel gevallen melden verpleegkundigen de bijwerking wel bij de behandelend arts of apotheek, maar worden deze vervolgens niet bij het Lareb gemeld. Door ook een melding te doen bij het Lareb kunnen andere verpleegkundigen en patiënten voordeel hebben van de kennis die jij hebt gedeeld. Je kunt op de website ook opzoeken welke bijwerkingen er zijn gemeld voor een bepaald geneesmiddel, zodat je eventuele bijwerkingen bij jouw patiënt tijdig kunt herkennen of zelfs kunt voorkomen.
Wat meld je precies?
Je meldt onbekende en bijzondere bijwerkingen. Daarnaast meld je ernstige bijwerkingen, ook degene die al bekend zijn. In dat geval kan er meer onderzoek naar gedaan worden. Vermoedens van bijwerkingen mag je ook melden. Kortom: meld wat jij denkt dat belangrijk is voor collega’s en patiënten om te weten.
Melden van bijwerkingen van geneesmiddelen kan op de website van het Lareb: http://www.lareb.nl. Op de website kun je je ook aanmelden voor de nieuwsbrief ‘Bijgelicht’, zodat je op de hoogte blijft van de bijwerkingen van geneesmiddelen.
Kloof tussen studie en gebruik geneesmiddelen
Agnes Kant geeft aan dat er een kloof is tussen studie naar geneesmiddelen en de praktijk waarin de medicatie uiteindelijk gebruikt wordt. Er kan namelijk verschil zijn tussen de groep mensen die een geneesmiddel uittest en de uiteindelijke gebruikers. De verschillen zijn te wijten aan:
Leeftijd
In onderzoeksgroepen is vaak een kleine variatie in leeftijd, de uitschieters naar boven en beneden zitten hier niet in. Wat doet een geneesmiddel met een 80-jarige, of met een kind? Zij kunnen andere bijwerkingen hebben dan bijvoorbeeld een vrouw van veertig.
Therapietrouw
In testgroepen wordt er secuur op toe gezien dat het geneesmiddel op het juiste moment en op de juiste wijze wordt ingenomen. In de praktijk wordt hier vaak door de gebruikers van het geneesmiddel soepeler mee omgesprongen.
Co-morbiditeit
In de testgroep hebben de gebruikers van het geneesmiddel vaak geen andere ziektes. In de werkelijkheid hebben gebruikers van medicijnen ook andere ziektes of aandoeningen, waardoor de bijwerkingen anders zijn dan wanneer zij alleen de ziekte hebben waarvoor ze de medicijnen voorgeschreven hebben gekregen.
Co-medicatie
In studies gebruiken de deelnemers meestal alleen het geneesmiddel dat getest wordt, geen andere medicijnen. De uiteindelijke gebruiker van het geneesmiddel kan daarnaast ook andere geneesmiddelen gebruiken die de bijwerkingen kunnen beïnvloeden.
Leefstijl
Heeft de gebruiker van een geneesmiddel overgewicht, rookt hij of sport hij veel? Deze zaken hebben invloed op de bijwerkingen van medicatie.
Het is volgens Agnes Kant belangrijk dat er goed onderzoek wordt gedaan, maar het is ook belangrijk dat bij het daadwerkelijke gebruik van geneesmiddelen goed wordt bijgehouden welke bijwerkingen er zijn. Het Lareb roept daarom op om bijwerkingen van geneesmiddelen te melden, zodat de veiligheid ervan in de gaten gehouden kan worden.
