14 februari, ook wel bekend als Valentijnsdag. Een dag om tijd te spenderen met je geliefde, om ze eens in het zonnetje te zetten of om eens wat extraʹs te doen voor de ander. Voor velen ook een dag om dit alles juist niet te doen, als een soort protest tegen de commercie van de liefde. Ik had, voor het eerst sinds tijden, wél plannen afgelopen Valentijsdag. Bij mij stond er een toch enigszins romantisch diner op de planning. Omdat we tegenwoordig allemaal vrijdenkers zijn heb ik me niet gebonden aan slechts één date voor de avond. Nee, ik zou met meerdere mensen gaan dineren. Het is immers al 2019, en in 2019 kan en mag alles.
Valentijnsdiner
Er is een groot gedeelte van het restaurant afgehuurd en langzaam maar zeker komen alle hongerige zorgverleners binnen druppelen. Mensen zoeken een plek en iedereen gaat vertrouwd bij zijn eigen clubje zitten. De personeelsvereniging van het ziekenhuis waar ik werk is erg actief en ze organiseren veel leuke activiteiten en evenementen. Zo ook dit Valentijnsdiner – al wordt het niet zo genoemd. Iedereen die lid van de vereniging is mocht aanschuiven en zo zitten we dus met het halve ziekenhuis in een onwijs groot all you can eat restaurant. Zo eentje met een lopend buffet. Mijn date voor vanavond? Mijn zeer gewaardeerde collegaʹs.
Keuzestress
ʹWat ga jij straks eten?ʹ wordt mij al snel gevraagd. Ik krijg al stress als ik eraan denk. Keuzestress. Toen we net vanuit de entree naar onze tafel liepen ving ik namelijk al een glimp van het buffet op, en ik moet je eerlijk zeggen: ik overzie het allemaal niet. Een vitrine vol met schepijs, een station waar je je eten kan laten wokken, een ander station waar je je eten op de barbecue kan laten leggen, om dan nog maar niet te spreken van de eindeloze uitstallingen met eten waar je zelf op mag scheppen. ʹWat eten we vandaag?ʹ is nog nooit zoʹn moeilijke vraag geweest om te beantwoorden.
Kip zonder kop
Het startsein is gegeven en daar lopen we dan, als een stelletje uitgehongerde patiënten die een hele dag nuchter moesten zijn voor OK. Overal lopen mensen, vliegen er borden in het rond, zie en ruik ik eten. Langzaam maar zeker raak ik lichtelijk overprikkeld. Waar moet ik beginnen? Als een kip zonder kop loop ik wat rondjes en al snel kom ik tot de conclusie dat dit zo niet gaat werken. Ik heb een tactiek nodig. Structuur. Een methodiek. Ik kijk naar al mijn collegaʹs die blijkbaar wél weten wat ze willen eten. Hoe hebben zij dat zo makkelijk kunnen besluiten? Luxeprobleem
Dan ineens gaat er een lampje branden. Klinisch redeneren! Als dat aan het bed van de patiënt kan dan kan dat misschien ook hier, aan het lopend buffet. Wellicht dat die verpleegkundige methodiek mij kan helpen met dit luxeprobleem. Hoe werkt dat dan, klinisch redeneren aan het lopend buffet? Ik heb het hieronder kort weergegeven. Voor alle mensen die net als ik last hebben van keuzestress bij een lopend buffet; of voor mensen die een lesje klinisch redeneren kunnen gebruiken.
Stap 1. Oriëntatie op de situatie, klinisch beeld
Je komt aan bij het restaurant en alles staat al klaar. Je ziet eten staan, mensen lopen, je ruikt de keuken en je hoort van alles. Om de hele situatie goed in beeld te krijgen loop je eerst een rondje, kijk je globaal naar wat er staat en wat er gebeurt. Je inventariseert alles en vormt een eerste indruk; je klinische blik. Als je nu zó overprikkeld bent door alles wat er aan dat buffet gebeurt kan je altijd je klinische blik nog structureren door de SBAR te gebruiken.
Stap 2. Klinische probleemstelling
Normaliter zou je in deze stap in kaart brengen wat de daadwerkelijke zorgproblemen zijn en welke problemen prioriteit hebben. Omdat er nu echter maar één probleem is zal ik deze weergeven in een mooie PES:
Probleem: Niet kunnen kiezen wat ik moet eten.
Etiologie: Er is teveel keuze.
Symptomen: Keuzestress die zich uit in het blijven lopen van rondjes, verdwaald om je heen kijken en een toenemend gevoel van honger omdat je maar niet weet wat je op moet scheppen.
Stap 3. Aanvullend onderzoek
Dat vlees, is dat nog wel warm of ligt het er nu net iets te lang? Die pizza, zit daar nou wel of geen ananas op? Stap 3 is zeer essentieel in het proces van klinisch redeneren want in deze stap breng je alle aanvullende informatie in kaart en keur en beoordeel je dit alles. Je maakt een praatje met anderen bij het buffet om subtiel te polsen of zij goede ervaringen hebben met de kip, en je kijkt naar de gezichten van de mensen die de salade al aan het eten zijn. Alle ontbrekende informatie over het eten zoek je bij stap 3 uit.
Stap 4. Beleid
In stap 4 kijk je naar wat er allemaal nodig is. Plan van aanpak dus! Je hebt een globaal rondje gelopen, je weet wat er te halen valt en je hebt al wat dingen kunnen spotten waarvan je weet dat het een goede of slechte keuze is. Nu is het tijd om te kiezen, om knopen door te hakken. Wat ga je opscheppen, wat ga je eten?
Stap 5. Verloop
Tijd voor actie, aanvalllleeenn! Bij stap 5 voer je het plan van aanpak uit en maak je aanpassingen als dat nodig is. Pikt de persoon voor je toch nét dat stukje vis in wat je wilde? Maakt niet uit, je past gewoon je plan aan en gaat voor vlees. Heb je een fout gemaakt en per ongeluk knoflooksaus gepakt in plaats van mayonaise? Stap 5 is de stap waarin je oplossingen zoekt voor dit soort complicaties, fouten en onvoorziene zaken.
Stap 6. Nabeschouwing
Werk je wel echt in de zorg als je niet reflecteert na alles wat je doet? Terwijl je je eten rustig laat zakken reflecteer je even terug op het verloop van de maaltijd. Zijn alle stappen goed doorlopen, heb je iets over het hoofd gezien, was ik blij met mijn uiteindelijke keuzes en heeft het allemaal eigenlijk wel gesmaakt? De conclusies uit je nabeschouwing kun je tijdens de volgende maaltijd weer toepassen. Zo neem je je ervaringen van dit diner weer mee voor een volgende keer. Zowel dineren áls klinisch redeneren kan je leren!
