Apotheker Camiel Jonk schrijft in zijn columns over situaties rondom medicijngebruik waar hij zich over verwondert
Ik was nog niet lang geleden afgestudeerd als apotheker en druk aan het werk in de apotheek. Daarnaast was ik kort daarvoor getrouwd en had kleine kinderen in de wieg en een baby op komst. Mogelijk herken je deze tijd: een druk privéleven en daarnaast het werk.
In de gezondheidszorg wil je alles zoals het hoort en natuurlijk perfect uitvoeren. Het gaat per slot van rekening om zieke mensen die van jouw goede zorg afhankelijk zijn. Gelukkig ben je in die periode nog jong en kun je tegen een stootje. Al die vele taken deren je niet.
Het eerste kind gaat naar school. Toch wel een beetje trots ging ik met mijn best-al-wel-grote-meid-van-bijna-vier-jaar de school bezichtigen. Je merkt meteen dat er niet zoveel is veranderd in vergelijking met jouw schooltijd. Een klas, een schoolbord en een juf of meester. Ja, nu je er als ouder staat mag je de leraar wel tutoyeren. Maar dan opeens iets nieuws voor mij.
Trots laat de juf van groep vijf zien dat er ook een koelkast is met noodmiddelen voor kinderen die dat misschien een keer nodig kunnen hebben. Daar ligt van alles: EpiPennen, Glucagon-ampullen en een Diazepamclysma. Op de vraag hoe vaak dit moet worden gebruikt, krijg ik te horen dat het gelukkig nog nooit is voorgekomen. Als ik vervolgens vraag waar de juf het injecteren heeft geleerd, vertelt zij mij dat de ouders haar zorgvuldig hebben geïnstrueerd.
Op de terugweg naar huis realiseer ik mij dat er op school mogelijk ‘medisch’ moet worden opgetreden bij kinderen in een noodsituatie. Dat gebeurt vervolgens door iemand die dat niet gewend is. Omgaan met gezonde, misschien te drukke- of niet luisterende kinderen is iets anders dan een kind met een hypoglycaemie die bijna dood lijkt.
Kan deze stoere juf dat wel? Iedere verpleegkundige weet dat je in de opleiding aan alles moet wennen, zoals voor het eerst een overleden patiënt. Iedereen heeft zijn/haar eigen voorbeelden. Deze juf moet dat allemaal alleen doen. Ik snap heel goed dat zij de beste bedoelingen heeft, maar gaat het in de crisissituatie wel lukken? Ik denk dan maar: misschien zien apothekers wel te veel beren op de weg.
Maar nu wij het hier toch over hebben, weet u wie er in deze situaties de medicijnverantwoordelijke is? Niet de juf van school. Het gaat hier namelijk om kort verblijf en dan is de thuissituatie verantwoordelijk. Met andere woorden: wat er ook fout gedaan wordt door de juf, zij is nergens op aan te spreken. De ouders blijven verantwoordelijk.
Hertzelfde geldt voor uw patiënten die naar de dagbesteding gaan. Als het verblijf korter is dan 24 uur, dan blijft de thuissituatie verantwoordelijk voor de medicijninname. Dit betekent dat als jij als verpleegkundige bij een bepaalde cliënt verantwoordelijk bent voor het geven van medicatie, je dat ook bent als de cliënt naar de dagbesteding gaat. Vaak krijgt de cliënt daar de medicatie ingegeven door een niet gediplomeerd persoon. Deze verantwoordelijkheid is alleen contractueel met de dagbesteding over te dragen.