De huidige corona-onzekerheid maakt mensen erg angstig en door de maatregelen is iedereen vrijwel aan huis gekluisterd. Dit maakt het dan ook dat ik een mogelijkheid zie om onze samenleving te laten inzien hoe een psychiatrisch patiënt zich al jarenlang voelt: angstig en sociaal geïsoleerd.
Het nieuws gaat bijna nergens anders meer over. Zowel op de radio als in de krant hoor en lees je het wel een paar keer per dag. Op tv kan je niet zappen zonder het coronavirus voorbij te zien komen. Dit roept veel vragen bij mensen op. Wat staat er ons allemaal nog te wachten? Hoe ziet de toekomst eruit? Kunnen we onze dierbaren ooit weer een knuffel geven? Komt er een vaccin?
Sociaal isolement door stigma’s
Al een (te) ruime tijd heeft onze hedendaagse maatschappij er bewust en onbewust voor gekozen om alles wat met de psychiatrie te maken had weg te stoppen. Vroeger werden ‘zij’ om de haverklap geestelijk gestoord genoemd en vrijwel direct opgesloten, weggehaald uit de samenleving en verborgen gehouden binnen de muren van een ‘gekkenhuis’.
Vandaag de dag worstelen mensen met psychiatrische aandoeningen nog steeds met deze (zelf)stigma’s. Mensen met psychiatrische aandoeningen worden mede daardoor al vroeg geconfronteerd met sociaal isolement. Sommigen verliezen de mogelijkheid om contact te maken wegens de aandoening waarmee ze kampen, anderen vanuit schaamte of een negatief zelfoordeel.
Kleine stappen zijn groot
Samen met begeleiding en naasten leren deze mensen omgaan met het sociaal isolement en angst. Velen worden hier elke dag beter in. Ik ben er dan ook enorm trots op dat ik hier mijn steentje aan mag bijdragen. Kleine stappen voor ons zijn hierin grote stappen voor hen. Misschien zijn zij hier wel beter in dan velen van ons die voor dezelfde uitdagingen staan door het huidige coronavirus.
Sinds het uitbreken van de crisis hebben we namelijk allemaal in een bepaalde mate last van het sociale isolement en angstklachten. We vrezen ervoor dat anderen ons ziek zullen maken. We vrezen er misschien ook wel voor dat wij anderen ziek kunnen maken, denkend aan onze kwetsbare opa’s en oma’s of andere naasten.
We voelen ons kwetsbaarder dan ooit
We wassen onze handen massaal totdat we deze kapot wrijven. We slaan daarvoor grote hoeveelheden handgels en handzeep in. We hamsteren onze boodschappen. We trekken maskers en handschoenen aan om buiten te komen. Simpelweg: wij zijn angstig.
Sinds enkele weken weten we enigszins hoe het is om te leven als een psychiatrische patiënt, hoe moeilijk het is om met de crisis om te gaan en hoe vervelend het is om angst te ervaren. We voelen ons kwetsbaarder dan ooit.
Toch kijken mensen met psychiatrische aandoeningen nu niet neer op anderen. Ze voelen zich misschien juist meer verbonden met anderen, omdat iedereen nu vergelijkbaar worstelt met angst en isolement. Laten we hopen dat deze coronacrisis een herkenning van gevoelens en uitdagingen die psychiatrische cliënten al jaren kennen kan opleveren en dat de stigma’s verdwijnen.
Ben jij zorgprofessional en op zoek naar de inhoudelijk mooiste opdrachten in de GGZ?
DNZ heeft dé opdrachten en vacatures voor Psychiaters en Verpleegkundigen als zzp’er of in vast dienstverband.
