Iedereen maakt fouten, ook artsen en verpleegkundigen. De zorg is nu eenmaal een menselijk beroep. Onze werkfouten hebben meestal grotere gevolgen dan bij iemand die een kantoorbaan heeft, maar toch moet je niet meteen aan je eigen kunnen gaan twijfelen.
Als verpleegkundige ben je verantwoordelijk voor de zorg die je uitvoert. De handelingen die je doet hebben vaak directe gevolgen op het lichaam van de patiënt. Denk bijvoorbeeld aan het toedienen van insuline of bloed en het verzorgen van wonden.
Door fouten te maken leer je
Elke zorginstelling heeft procedures die gevolgd moeten worden. Al die regeltjes moeten ervoor zorgen dat wij zo min mogelijk fout kunnen doen. Dat zie je bijvoorbeeld terug in de handhygiëne of de manier waarop een medicatieronde gebeurt. Gelukkig bestaan deze regels en ze helpen veel, maar toch kan niet elke fout vermeden worden.
Wanneer dat toch een keer gebeurt is het vooral de vraag wat daar de gevolgen van zijn voor de betrokken partijen. Bij kleine fouten loopt het vaak af met een sisser en zal de zorgverlener die de fout maakte er hopelijk van geleerd hebben, zodat deze niet nog een keer gemaakt wordt. In dat opzicht is het maken van fouten zelfs iets positiefs, zeker voor beginnende verpleegkundigen. Van fouten leer je nu eenmaal.
Door een paar keer de mist in te gaan bouw je juist ervaring op. De volgende keer pak je een soortgelijke situatie dan op een andere manier aan, totdat je weet hoe je iets het beste kunt doen. Ondertussen leer je zo ook wanneer situaties fout dreigen te lopen, zodat je op tijd in kunt grijpen.
Praten over fouten
Zelf heb ik bijvoorbeeld uit ervaring geleerd dat ik het beste rustig kan blijven wanneer het druk is op de afdeling. Ook wanneer de werkdruk hoog is, voer ik mijn taken stap voor stap uit. Wanneer ik dit gehaast doe, dreigt er chaos te ontstaan. En dan is de kans veel groter dat ik fouten ga maken. Als verpleegkundige ben je natuurlijk zelf verantwoordelijk om zo foutloos mogelijk te werken, maar ook leidinggevenden hebben hier een belangrijke taak.
Wanneer een fout wel voorkomt, is het namelijk belangrijk om deze te melden én om hierover in gesprek te gaan met de leidinggevende. Op die manier kan je samen kijken naar wat er verkeerd is gegaan en hoe dit in de toekomst vermeden kan worden. Enkel op deze manier kan de kwalitatieve zorg gewaarborgd blijven worden.
Sommige verpleegkundige stoppen na het maken van een fout omdat de druk hen te veel werd. Jammer, want het is helemaal niet nodig om meteen aan je eigen kwaliteiten te gaan twijfelen. Vaak ligt het niet aan het kunnen van de zorgverlener maar bijvoorbeeld aan het werkproces op de afdeling. Iemand heeft bijvoorbeeld te weinig opleiding gekregen of het personeelstekort wordt te groot, waardoor fouten steeds meer op de loer liggen. Het bewijst dan nog maar eens dat een goede beleidsvoering essentieel is voor goed werk op de afdeling.