Als verpleegkundige hebben we vaak de neiging om op alles een pleister te plakken of voor alles een pil te geven. Vooral in het ziekenhuis lijkt het vaak wel alsof patiënten plotseling veranderen in compleet ontredderde wezens die geen eigen mening hebben. Behalve als het op het avondeten aankomt dan. Ik ben nu misschien een beetje kort door de bocht, maar je begrijpt vast wel wat ik bedoel.
Mensen lijken niet meer te geloven in hun eigen kracht en intuïtie en vertrouwen volledig op artsen en verpleegkundigen. Om een voorbeeld te noemen: wanneer mensen ’s nachts niet kunnen slapen, verwachten ze dat je stel op sprong een bekertje warme melk met honing maakt en het allerliefste nog dat je er een paar slaappillen induwt. En daar werkte ik met alle liefde aan mee. Ik wist niet beter.
Een butler of een verpleegster?
Toen ik in de GGZ ging werken, zette ik deze, ik noem het maar afnemen van de zelfredzaamheid, vrolijk door. Ik gedroeg me als een butler en deed alles voor mijn cliënten. Angst en paniek? Waar is de oxazepam? Wist ik veel! Ik voelde me pas een goede verpleegkundige als ik tien rondjes door het gebouw had gerend en iedereen er uiterst comfortabel bij zat.
Tot er op een dag een social-worker naar me toe kwam. Zijn grote glimlach verried al dat hij me kwam voorzien van wat opbouwende kritiek. Of ik daar op zat te wachten of niet.
Een goede hulpverlener is lui
‘’Weet je wat mij opvalt? ’Jullie verpleegkundigen’ zijn de hele dag maar pleisters aan het plakken, terwijl wij juist mensen constant meegeven dat ze het zelf moeten uitzoeken.’’ Daarna vervolgde hij. ‘’Weet je wat ik ooit geleerd heb en nog steeds toepas?’’ Voor ik het wist gooide hij me de quote: ‘’een goede hulpverlener, is een luie hulpverlener’’ om de oren en liet me toen verbouwereerd achter. Verbouwereerd omdat hij, hoewel het tegen mijn natuur indruiste, gelijk had. Van pleisters plakken worden mensen niet ‘beter’. Niet in de GGZ althans, maar ook in het ziekenhuis denk ik dat we mensen nog steeds te veel hospitaliseren.
Leren lui te zijn
Ik moest het over een compleet andere boeg gaan gooien. Wat ik deed, met mijn beste bedoelingen overigens, was mensen nog afhankelijker maken. Het ging nog net niet zo ver dat ik de ruggenkrabber er bij wijze van spreken bij haalde wanneer er iemand jeuk had.
En ik kan je zeggen, die verandering ging nog niet zo makkelijk. Die pleister-plak modus zat erin gestampt als een rijtje avoir en allez bij Frans en dus moest ik oefenen, oefenen, oefenen.
Zelfs na een jaar schiet ik nog weleens in die rol, maar het lukt me steeds vaker om lui te zijn en om de mensen zelf na te laten denken. Eigen regie en eigen verantwoordelijkheid, natuurlijk met ons als vangnet voor als het misgaat. Maar hoe gek het ook klinkt: een luie hulpverlener zijn, kost eigenlijk best wel wat energie. Vooral voor een pleisterplakkende pleeg.
Ben jij zorgprofessional en op zoek naar de inhoudelijk mooiste opdrachten in de GGZ?
DNZ heeft dé opdrachten en vacatures voor Psychiaters en Verpleegkundigen als ZZPer of in vast dienstverband.