Tijdens mijn opleiding is dit een verhaal geweest waar ik me aan vasthield als het even niet mee zat. Ik ben niet zweverig, maar soms is het wel handig dat je even herinnerd wordt aan het feit waarom je de keuzes maakt zoals ze nu zijn. En waar je je kracht uithaalt. Als je de opleiding tot verpleegkundige doet, hoop je niet alleen verpleegkundige te worden, maar je komt ook jezelf tegen. Je leert zoveel over jezelf… En dat is niet altijd even makkelijk.
Ik kwam eens bij een nieuwe cliënt, een man van 82, gehuwd, met een zwaar ziekteverleden. Meneer had al eens een TIA gehad met als restverschijnsel uitval aan de rechterkant. Ook prostaatkanker was hem niet bespaard gebleven en hij was blind aan zijn rechteroog. Hij was eerder die week opgenomen met een lage calciumwaarde. Lichamelijk gezien ervaar je hier weinig klachten van, maar door een routine-onderzoek kwam de huisarts hierachter. Zo werd meneer gelijk opgenomen in het ziekenhuis en daar begon de algehele malaise.
Thuiszorg
De thuiszorg was door zijn vrouw, met het oog op zijn thuiskomst, al aangevraagd. Die avond had ik late dienst en nam meneer in zorg. Bij binnenkomst zag ik een man die er redelijk goed uitzag en niet erg ziek. Maar naarmate de tijd verstreek, werd hij steeds zieker en je zag dat het lichaam opraakte. Meneer kreeg steeds meer vertrouwen in de thuiszorg en zette de stap om zich toe te geven aan zijn situatie.
Gelukkig
Met tranen in zijn ogen vertelde hij hoe gelukkig hij wel niet geweest was: “Kind, ik ben zo gelukkig geweest, ik ben 57 jaar getrouwd en zo gelukkig.” De onmacht die hij toen uitstraalde en het zien van een lichaam dat niet meer wil, maar een geest die door wou gaan, greep mij aan en zette me aan het denken. De tijd tikte door en ik liep ik al een half uur achter op m’n schema, maar toch ging ik bij meneer zitten en bleef naar hem luisteren. Het intense verdriet leek te verdwijnen, maar de teleurstelling bleef. Dankzij mijn luisterend oor, keerde gelukkig wel de rust terug.
Geen katheter alsjeblieft
“Het leven is zo mooi, maar ik zie nu geen toekomst meer,” zei hij en er zat hem meer dwars. Na een tijdje kwam m’n gevoel uit en in tranen vroeg hij: “Moet ik nou echt een slangetje om te plassen?” Voor ons als verpleegkundigen is dit zo normaal, maar voor een cliënt is dit wel een belemmering en een grote stap achteruit. De angst om de wc niet te halen, is ondertussen een dagelijkse bezigheid van meneer geworden en soms is hij hier zo druk mee dat hij alles om zich heen vergeet. Een katheter maakt je afhankelijker en leek me niet de beste optie, gezien zijn verhaal. Ik vroeg of het een idee was eerst met incontinentiemateriaal te beginnen. Meneer keek op en vroeg: “Helpt dat ook tegen de ontlasting?” Ik stelde hem gerust door aan te geven dat ook de ontlasting opgevangen zou worden. Hij leek opgelucht en de tranen in zijn ogen droogden op. Hij gaf me een schouderklopje en vroeg me het verder met zijn vrouw te regelen.
Luisteren
Zo ben je ruim een uur verder en wat heb ik nou eigenlijk gedaan? Misschien geen zorghandelingen, maar door te luisteren kon ik wel inspelen op de behoefte van de cliënt. Wij kunnen ons niet voorstellen dat een incontinentieprobleem zo levensbepalend kan zijn. Door alleen de tijd te nemen, in gesprek te gaan en een voor ons simpele oplossing aan te bieden, had ik meneer toch geholpen en was voor hem een stukje kwaliteit van leven gewaarborgd.
