Het innemen van kruiden- en voedingssupplementen wordt steeds populairder. Ook patiënten die lijden aan een ernstige ziekte grijpen naast hun reguliere geneesmiddelen steeds vaker naar alternatieve middelen. Dr. Kim Mooiman begrijpt dat wel. “Baat het niet, dan schaadt het niet, denken mensen.” Maar is dat ook zo? Is het gebruik van deze middelen naast je gewone medicijnen echt veilig? Dr. Kim Mooiman geeft antwoord.
Kim Mooiman is apotheker en promoveerde eind vorig jaar op een onderzoek naar het gebruik van kruiden- en voedingssupplementen in combinatie met chemotherapie. Het onderzoek werd mede mogelijk gemaakt door KWF kankerbestrijding. Op 10 oktober spreekt ze op het Medicatiecongres voor verpleegkundigen over dit thema en deelt ze o.a. belangrijke conclusies uit haar onderzoek.
Veiligheid
Kim vertelt: “Wij weten uit onderzoek dat kankerpatiënten steeds vaker voedings- en kruidensupplementen gebruiken. Ze gebruiken dit nooit alleenstaand, maar altijd naast de medicijnen die zij voorgeschreven hebben gekregen. Over de veiligheid van de combinatie van medicijnen met voedings- en kruidensupplementen is echter nog heel weinig bekend. Vandaar dat wij onderzoek hebben gedaan.”
Risico’s
Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat een aantal combinaties van oncolytica met voedings- en kruidensupplementen veilig zijn, maar een aantal ook niet. In combinatie met kruiden –of voedingssupplementen kunnen de plasmaspiegels van oncolytica worden verstoord. Gezien de smalle therapeutische breedte van oncolytica kan dit grote gevolgen hebben voor de patient, waaronder een verminderde effectiviteit of verhoogd risico op bijwerkingen Kim Mooiman: “We willen graag mooie plasmaspiegels bereiken. Als je naast de chemotherapie ook voedings- en kruidensupplementen inneemt die effect hebben op de bloedspiegel, dan wordt het effect van de therapie onvoorspelbaar.”
Kwaliteit van leven
De twee belangrijkste redenen waarom patiënten voedings- en kruidensupplementen nemen, zijn om de kwaliteit van leven te vergroten en bijwerkingen tegen te gaan, vertelt dr. Kim Mooiman. Ze snapt heel goed dat patiënten zelf op zoek gaan naar middelen om zich beter te voelen. “Ook als je gezond bent, neem je vaak een multivitamine. Het gevaar bij patiënten is alleen dat artsen vaak niet van op de hoogte zijn wat de patiënt allemaal slikt. Eigenlijk zouden we moeten weten wat de patiënt allemaal op eigen initiatief koopt bij onder andere de drogist. Dan kun je een goed advies geven aan patiënten.”
Informatie voor verpleegkundigen
Voor artsen en apothekers(assistenten) vergt dit dus een extra actieve rol bij het uitvragen van wat de patiënt aan medicijnen gebruikt. Maar ook verpleegkundigen kunnen hier in hun werk mee te maken krijgen. Bijvoorbeeld als een patiënt hen om advies vraagt of hen in vertrouwen neemt over wat zij op eigen initiatief aan kruiden- en voedingssupplementen tot zich nemen. Wil je hierover meer weten? Tijdens het Medicatiecongres op vrijdag 10 oktober vertelt dr. Kim Mooiman wat er precies uit het onderzoek kwam en hoe je die kennis kunt gebruiken in je dagelijks werk als verpleegkundige.