‘Daar heb ik nu geen tijd voor.’ Het lijkt soms wel of er nooit genoeg tijd is om alles te doen wat je wilt en moet doen. Toch bestaat er een manier om de regie over je beschikbare tijd terug te krijgen. Het heet Tijdsurfen. Margreet Ridder, columnist bij NurseStation en trainer in de gezondheidszorg, legt uit wat het inhoudt.
“Het leven lijkt steeds drukker te worden en we verwachten veel van onszelf”, zegt Margreet. “Mensen proberen in de hectiek van het werk en het sociale leven gaatjes te vinden voor rust. De methode van Tijdsurfen draait het juist om: vanuit rust en ontspanning ga je je leven leiden en je werk doen. Het is eigenlijk een natuurlijke manier van leven die we vergeten zijn. Het levert je rust op en het geeft je de regie over je tijd en je activiteiten.”
De bedenker van Tijdsurfen is Paul Loomans. Zijn methode bestaat uit 7 aanwijzingen. Als je die volgt, krijg je het gevoel dat je alle tijd hebt. Margreet gaat in op enkele principes van het Tijdsurfen.
Multitasken bestaat niet
De eerste aanwijzing is dat je één ding tegelijk moet doen en af moet maken. Margreet: “We denken dat we goed zijn in multitasken, maar dat is niet zo. Multitasken bestaat niet. Wat wij doen is switch-tasken: we schakelen van de ene naar de andere activiteit. Neem als voorbeeld het autorijden. We kunnen wel autorijden en praten tegelijkertijd. Dat komt omdat we het autorijden onbewust doen, je hoeft er niet meer bij na te denken. Maar zodra we plotseling moeten remmen of de weg moeten zoeken, stopt het praten. Het is een signaal dat we niet twee dingen tegelijkertijd kunnen doen. Dat moet je ook niet willen. Doe één ding tegelijk en maak het af.”
Aankloppers
Dat kan in de zorg nog best lastig zijn: dingen gebeuren nou eenmaal vaak op hetzelfde moment. Je bent iemand aan het verzorgen en een collega steekt haar hoofd om de hoek om even te overleggen over een andere patiënt. Hoe ga je daar mee om? “Als je gaat proberen deze ‘aanklopper’ weg te krijgen en tegelijkertijd doorgaat met waar je mee bezig was, ben je weer aan het multitasken. Beter is om echt even te switchen en je volledige aandacht aan je collega te geven. Vertel haar of je direct komt helpen of dat je op een later moment bij haar komt”, legt Margreet uit.
Ongestoorde tijd
Een van de aanwijzingen van Tijdsurfen zegt dat je aankloppers de volle aandacht moet geven, zoals in het voorgaande voorbeeld van een collega die je hulp vraagt. Dat betekent niet dat je alle aankloppers hoeft toe te laten, zegt Margreet. “Meldingen op je telefoon van e-mail, facebook of apps zijn ook aankloppers. Bepaal welke aankloppers je toelaat en welke niet. Zo creëer je ongestoorde tijd voor jezelf. Je hebt ook managers die zeggen: ‘Mijn deur staat altijd open’. Houd daar mee op, want je kunt die belofte niet waarmaken. Probeer in plaats daarvan bijvoorbeeld drie keer per dag een half uur op de afdeling aanwezig te zijn en onverdeelde aandacht te hebben voor vragen van collega’s en patiënten.”
To-do-lijstjes
In tijden van drukte krijgen veel mensen de neiging om to-do-lijstjes te maken. Dat is ook logisch en to-do-lijstjes kunnen heel behulpzaam zijn. Het Tijdsurfen benadrukt daarnaast het belang om rekening te houden in je planning met wat je intuïtie je ingeeft om te doen. Margreet: “Als iets op je to-do-lijstje staat, wordt het al snel een verplichting. Natuurlijk moeten sommige dingen gewoon gedaan worden. Geef je daar aan over en focus je op die activiteit. Dan krijg je er vanzelf lol in. Maar luister tegelijkertijd ook naar je intuïtie. Die geeft feilloos aan waar je op dat moment aan toe bent om te doen en wat je met weinig inspanning goed zal afronden.”
Breinvrij moment
Een ander risico van de to-do-lijstjes is dat je van taak naar taak rent. Een van de zeven aanwijzingen van Tijdsurfen gaat dan ook over het inbouwen van ‘witjes’: korte pauzes tussen de werkzaamheden in. Margreet schreef hier eerder een column over. “In plaats van door te hollen, las je een natuurlijke pauze in als markering dat de ene taak is afgerond en je gefocust aan iets nieuws kan beginnen. Dat hoeft niet lang te duren. Een paar minuutjes is voldoende. Je kunt het zien als breinvrij momentje. Neem de tijd om naar de WC te gaan of ga een paar minuutjes bij een patiënt zitten.”
Alles voor de patiënt
Stilstaan bij je handelingen en je volledige aandacht geven aan datgene waar je mee bezig bent, zijn belangrijke elementen uit het Tijdsurfen. Het leert je op een natuurlijke manier mee te surfen op de golven van de tijd. Margreet verwacht dat Tijdsurfen zorgverleners veel kan opleveren. “Verpleegkundigen en verzorgenden hebben alles over voor de patiënt. Daardoor lopen ze zichzelf soms voorbij. De patiënt verwacht van zorgverleners dat zij de leiding nemen. Tijdsurfen gaat ook over de regie pakken en leert je ruimte voor jezelf te creëren in je werk. Want als je zelf de leiding niet neemt, doen anderen het voor jou.”
De 7 aanwijzingen van Tijdsurfen op een rij:
bron: website Tijdsurfen van Paul Loomans
- Doe één ding tegelijk en maak het af: doe telkens één ding tegelijk en, voordat je overstapt naar iets anders, rond je het eerste af.
- Sta stil bij wat je doet en aanvaard de handeling: door het begin te markeren, kun je vervolgens jezelf overgeven aan wat je doet.
- Schep ‘witjes’ tussen je activiteiten: ga niet door tot je niet meer kunt, maar las natuurlijke korte pauzes in.
- Geef volle aandacht aan aankloppers: wat ongepland tussendoor komt, wijs je niet af maar neem je serieus.
- Maak jezelf bewust van knagende ratten en transformeer ze in witte schapen: knagende ratten zijn de zaken die je voor je uitschuift. Ontzenuw deze. Het worden daardoor witte schapen. Een schaap loopt volgzaam achter de herder aan en houdt deze niet uit de slaap.
- Observeer achtergrondprogramma’s: Dit zijn malende gedachten omdat je je zorgen maakt of gekwetst voelt. Ze kunnen veel energie wegslurpen. Breng deze tot rust.
- Kies spontaan wat je gaat doen: Je intuïtie is de beste planner die je hebt. Als je haar vertrouwt, geeft dit je een voortdurende kalme basis.
