In de zorg werken hbo-verpleegkundigen en mbo-verpleegkundigen. Beiden zijn hard nodig, beiden hebben hun eigen taken en beiden hebben hun eigen verantwoordelijkheden. De mbo-verpleegkundigen worden vooral ingezet voor het uitvoerende werk. Daar zijn ze goed voor opgeleid en ze doen het met hart en ziel. De handen aan het bed. Of, zoals docent verpleegkunde Fija Hessels zegt: “De mbo-verpleegkundigen zijn de ruggengraat van de zorg.”
Aandacht voor mbo-verpleegkundigen
Het was Fija Hessels die contact zocht met NurseStation met de vraag voor aandacht voor mbo-verpleegkundigen. Fija Hessels (55) werkt zelf al vanaf haar 18e in de zorg. Gestart met de inservice A-opleiding en daarna allerlei banen in de zorg gehad. Haar drive om jongeren te enthousiasmeren voor de zorg en haar wil om expertise te willen delen, bracht haar naar het Deltion College in Zwolle om daar studenten les te geven en te begeleiden tijdens hun stage.
Skills Heroes
Gerben, Aniek en Danay zijn studenten aan het Deltion College en Marc heeft daar de opleiding gevolgd en is nu student aan het hbo-v. Vier enthousiaste studenten. Zo enthousiast zelfs dat ze meedoen met Skills Heroes. Een kwalificatiewedstrijd voor mbo-leerlingen. Bij deze vakwedstrijden ga je de competitie aan met studenten op jouw school en van andere scholen. Uiteindelijk kun je Nederlands Kampioen worden, Europees Kampioen of zelfs Wereldkampioen binnen je vakgebied. Naast verpleegtechnisch handelen wordt er ook gekeken naar de omgang met de patiënt middels een realistisch rollenspel. Marc is al klaar is met zijn opleiding, maar helpt de mbo-leerlingen om zich goed voor te bereiden op de naderende Skills Heroes.
Waarom kozen deze studenten voor de opleiding verpleegkunde?
Gerbens oma had jaren geleden na een val hulp nodig: “Ik hielp mijn oma 7 weken lang tijdens de zomervakantie. Dat beviel zo goed, dat ik me bedacht dat werken in de zorg wel eens iets voor mij zou kunnen zijn.”
Danay: “Mijn moeder werkt in de zorg en als ik daar wel eens kwam, zag ik de voldoening bij de patiënten én bij mijn moeder. Dat wilde ik ook. En het is boven verwachting.”
Aniek was graag na de havo doorgestroomd naar het hbo-v, maar ze haalde net de havo niet en belandde op de mbo-opleiding: “De drive om straks alsnog het hbo-v te gaan doen, is er nog steeds. Maar deze mbo-verpleegkunde opleiding is een hele goede basis om straks de hbo-v te gaan volgen.”
En met die conclusie is iedereen het eens: “Tijdens de mbo-opleiding tot verpleegkundige krijg je naast de theorie veel praktijklessen en stages, door te doen leer je het meest. Je legt een stevige basis om je werk goed uit te kunnen voeren.”
Is er plaats voor mbo- en hbo-verpleegkundigen?
Fija Hessels: “De zorg wordt steeds complexer. Mensen verblijven korter in het ziekenhuis en gaan met een drain, pijnstilling, wondverzorging, of bijvoorbeeld een net ontdekte diabetes naar huis. Mensen blijven ook steeds langer thuis wonen waar complexe zorg geleverd moet worden. De hbo’er en de mbo’er kunnen in deze situaties goed samenwerken met ieder zijn eigen taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden.”
Marc: “De titel mbo en hbo gaan te zijner tijd overigens verdwijnen. De mbo-verpleegkundige wordt basisverpleegkundige en de hbo-verpleegkundige gaat regieverpleegkundige heten.” Fija Hessels: “De meeste mbo-verpleegkundigen blijven verpleegkundigen ‘aan het bed’. Mbo-verpleegkundigen kunnen zich ook verder specialiseren in bijvoorbeeld wondzorg of een uitstekende werkbegeleider zijn voor leerlingen en stagiairs.”
Doorstromen
Gerben, Danay en Aniek zijn leerlingen die wel willen doorstromen naar het hbo-v. Hun leergierigheid laten ze nu al zien door mee te doen met de Skills Heroes. Daarbij is ook klinisch redeneren een belangrijk onderdeel. Iets wat binnen het mbo uitgebreid aan bod komt en op een ander niveau aan de orde is binnen het hbo. Fija Hessels: “De leerlingen leren nadenken bij wat ze doen. Leren observeren, ordenen en oordelen. Beredeneren: wat heeft de patiënt nodig, hoe gaat het en wat kunnen we doen?”
Protocollen
De studenten leren in de opleiding veelal met protocollen te werken: “Het is het meest veilig om met protocollen te werken. Een protocol is een leidraad en maakt de handelingen toetsbaar. Maar uiteraard leren we in de opleiding ook nadenken over de complicaties en contra-indicaties. We zijn alert hoe een patiënt reageert. Je redenatie blijft dus heel belangrijk.” In de stages zien de studenten ook dat het protocol er altijd bij gepakt wordt en als dat niet zo is, spreekt men elkaar er op aan. Fija Hessels: “Tijdens de praktijklessen zijn we daar ook heel streng in. Je mag de skillslessen niet volgen als je de protocollen niet bij je hebt. Dat is onze visie. Niet onvoorbereid een handeling doen. Dan ben je niet bekwaam en niet patiëntveilig bezig.”
Voorbereid op de toekomst
En de mbo-leerlingen komen zeker niet onvoorbereid van school. Door de overheid is bepaald dat mbo-studenten keuzedelen aangeboden krijgen. Denk hierbij aan technologie in de zorg, betere doorstroming naar het hbo en ook niet onbelangrijk; ondernemerschap. Keuzedelen zijn bedoeld om het onderwijs flexibeler te maken, meer maatwerk aan te de student te bieden en in te spelen op regionale ontwikkelingen. Het Deltion College wil studenten de kans bieden om door te stromen naar een hoger niveau of het hbo en zich te onderscheiden in ondernemend gedrag. Of innovatief leren denken en werken om de zorg beter te maken, bijvoorbeeld met behulp van ICT.
Fija Hessels: “Zo gaan studenten goed voorbereid voor hun toekomst van school.”