Als wijkverpleegkundige kom ik regelmatig bij mensen thuis om het intakegesprek te voeren waarna ik de nodige zorg kan inzetten. Zo ook deze ochtend.
Ik was gebeld door een 65-jarige mevrouw die problemen had met de balans en de transfers. Ze had met name last van haar linker-onderbeen. De achteruitgang was best plotseling gegaan en ik was benieuwd naar het hoe en waarom.
Bucketlist
Het intakegesprek liep heel anders dan ik had verwacht. Mevrouw zelf zweeg het grootste gedeelte van het gesprek. Meneer daarentegen vertelde, veel meer en met veel meer verdriet dan ik ooit had verwacht. Mevrouw werkte tot twee maand geleden nog en ook meneer was nog maar kort met pensioen. Wat hadden ze een plannen samen. Ze gingen reizen en van de tijd en gelegenheid gebruik maken de bucketlist, die ze samen met zo veel plezier gemaakt hadden, af te werken. Maar er was nog niets van gekomen.
Waarom?
Hannie werd ziek en wel zo ziek dat ze, op het moment dat ik kwam, al niet meer voor zichzelf kon zorgen. Ze wuifde alles weg, maar haar man benoemde de pijn én de enorme onzekerheid. “Waarom ontstaat dit zo opeens?” vraagt hij. “Hannie was nooit ziek, zorgde voor anderen en deed dat heel goed!” Nee, dit had hij niet bedacht toen hij stopte met werken… Hannie ging hard achteruit, ook cognitief. “Ze was nooit een prater,” vertelt meneer, “maar de laatste weken kwam er niets meer uit. En dan die ontlasting, soms had ze dagen niets en soms zat ze helemaal onder. Zo afschuwelijk…”
Kleinerend
Hannies gezicht vertrok en ik begreep hoe kleinerend dit voor haar kon voelen en ik probeerde mijn aandacht weer op haar te richten. Ze wilde niets zeggen over wat dit plotseling ziek worden met haar deed en zei zeer duidelijk: “Dat gaat jou niks aan!” Hannie gaf aan dat haar man de zorg voor haar prima kon doen en ze geen vreemde over de vloer wilde. Willem gaf aan dat hij het echt niet meer kon.Heel voorzichtig ben ik toch zorg in gaan zetten en heb ik het netwerk verkend. De uitslag van de onderliggende oorzaak zou spoedig komen. Ik huiverde; hoe moest dit hier gaan? De angst die Willem uitsprak werd hun waarheid: PSMA, de snel progressieve variant.
Toch door
Hannie en Willem gingen samen verder, op hun eigen manier. Zij en ik werden geen vrienden, want ik drukte soms door waar zij nog lang niet wilde. Maar het moest, voor haar en voor Willem. Een hoog-laagbed in de kamer, een postoel en later een tillift. Willem werd steeds depressiever en bozer en Hannie steeds stiller. Het netwerk bemoeide zich met hen, maar niet zoals zij wilden en dat maakte dat het onbegrip ten opzichte van elkaar alleen maar groeide. 35 jaar huwelijkstrouw en geluk werd om zeep geholpen. Alles stortte in. En op een dag was Hannie er opeens niet meer. Willem wel, maar in vier maanden tijd leek hij wel twintig jaar ouder, stiller dan ooit, teruggetrokken en zó alleen. Stilzwijgend haalde ik de map op…
