Verreweg het mooiste van het werk als wijkverpleegkundige is het doen van een huisbezoek. De cliënt ontmoeten in zijn eigen woonomgeving en daar in gesprek gaan met elkaar, om samen te bekijken wat er nodig is. Je wordt op deze manier even meegenomen in hun leven.
Ik heb het altijd heel bijzonder gevonden. Je stapt hun wereld binnen: in het afgelegen boerderijtje, in de luxe villa met oprijlaan, in de arbeiderswoning middenin het dorp of de juist in de woonwagen in het parkje aan de rand van het dorp.
Ieder situatie is weer anders, iedere cliënt is anders. Om de aansluiting te blijven voelen, moet je je hiervan bewust zijn. Ik verwonder me er vaak over. Bij binnenkomst ben ik immers een vreemde. Aanwezig zijn in hun thuissituatie voelt als intiem en bijzonder. Je bouwt zo echt een band op en ik vind het een voorrecht om dit te mogen doen.
Vertrouwelijk
Een tijd geleden had ik tijdens zo’n bezoek een gesprek met een cliënt dat erg veel indruk op me maakte. Deze dame gaf aan dat ze graag haar levensverhaal met me wilde delen, een verhaal dat alleen haar zus kende. De lading moest eraf en ze vertrouwde me, legde ze uit. Op zo’n moment is luisteren en empathisch zijn het enige wat telt.
Ze begon te vertellen en deelde een reeks heftige gebeurtenissen van ruim dertig jaar geleden, die haar leven getekend hebben. Al die tijd heeft ze dit alleen met haar zus durven delen. Ik realiseer me hoe eenzaam ze zich heeft gevoel en begrijp haar pijn en problematiek beter.
Gewoon even luisteren
Ik mag er niets mee doen, geeft ze me aan. Het verhaal is in vertrouwen verteld, omdat ze zich veilig voelde en het kwijt moest. Omdat het voor haar goed voelde. Soms is het best lastig om ergens niks mee te mogen doen. Als zorgverlener zijn we vooral graag oplossingsgericht bezig. Maar helaas heb ik ook geleerd dat sommige gebeurtenissen simpelweg niet op te lossen zijn.
Het zijn de gebeurtenissen die verzwegen en weggestopt zijn, maar uiteindelijk toch weer naar boven komen. Omdat het nooit echt weg is. Het enige wat je dan kan bieden is een luisterend oor. Toon compassie en oordeel niet. Soms is het dan toch mogelijk om samen te kijken of er nog passende interventies zijn, maar uiteindelijk is ‘niks doen’ hier misschien ook juist wel ‘veel doen’. Hopelijk krijgt zo’n last dan even een iets minder heftige lading.